بسیاری از ما در روزهای گرم تابستان، استفاده از ضد آفتاب را فراموش نمی‌کنیم؛ چرا که نمی‌خواهیم روزمان را با آفتاب سوختگی به پایان برسانیم! متاسفانه عده‌ای تصور می‌کنند آفتاب سوختگی و مضرات پرتوهای خورشیدی روی پوست، تنها به تابستان محدود می‌شود. به همین دلیل بسیاری در فصل زمستان از ضدآفتاب استفاده نمی‌کنند. بنا به نظر متخصصان پوست، باید در تمام طول سال با استفاده از کرم ضد آفتاب، از پوست محافظت شود. اگر می‌خواهید به ضرورت استفاده از کرم ضد آفتاب در فصول سرد سال پی ببرید، در ادامه این مطلب با همراه ما باشید.
۱) برف و یخ نور خورشید را بازتاب داده و پرتوهای UVA و UVB را تشدید می‌کنند
همان طور که آب دریاچه و دریا در فصل تابستان پرتوهای UVA و UVB را تشدید می‌کنند، برف و یخ نیز در فصل زمستان شدت پرتوهای خورشید و احتمال آسیب به پوست را افزایش داده و با نزدیک‌تر شدن به قله این میزان بیشتر می‌شود. بنابراین اگر در فصل زمستان به سراغ ورزش‌هایی مانند اسکی یا سورتمه‌سواری می‌روید و یا عادت به پیاده‌روی در برف دارید، حتماً از ضدآفتاب استفاده کنید.
برای محافظت کافی از پوست و همچنین لب، از یک ضدآفتاب طیف گسترده با حداقل SPF ۳۰ و بالم لب استفاده کنید.
انعکاس پرتو فرابنفش از سطح برف می‌تواند به بینایی آسیب برساند و احتمال ابتلا به سرطان ملانوم چشم را افزایش دهد. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض بازتاب پرتو فرابنفش از سطح برف و یخ می‌تواند منجر به بروز فتوکراتیت یا برف‌کوری، یک شرایط چشمی بسیار دردناک و موقت، شود. بنابراین نباید استفاده از عینک آفتابی در روزهای برفی را فراموش کنید.
نکته: اگر به دنبال ضدآفتاب‌هایی هستید که برای مرجان‌ها و به طور کلی موجودات آبزی مضر نیستند، باید محصولی را انتخاب کنید که فاقد موادی نظیر اکسی‌‌بنزن و اکتینوکسالات بوده و ماده مؤثره آن در برابر نور آفتاب، دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی باشد.
۲) باد و رطوبت کم برای پوست مضر است
احتمالاً متوجه شده‌اید که پوست‌تان در هوای سرد، خشک‌تر و حساس‌تر می‌شود. در طول زمستان رطوبت هوا کاهش و سرعت باد افزایش می‌یابد؛ بنابراین پوست شما دائماً رطوبت خود را از دست می‌دهد.
خشکی تمام خطوط چهره و چین‌وچروک موجود در سطح پوست را آشکار می‌کند و احتمال ترک‌خوردگی یا پوسته پوسته شدن و ابتلا به عفونت‌های پوستی را افزایش می‌دهد. استفاده از کرم ضدآفتاب در زمستان می‌تواند به برگرداندن رطوبت از دست‌رفته پوست، کمک کند.
۳) لایه اوزون در زمستان در نازک‌ترین حد خود قرار دارد
استراتوسفر لایه‌ای متشکل از گازهای محافظ است که سیاره زمین را احاطه کرده‌اند. در نزدیکی بخش فوقانی لایه استراتوسفر (دورترین لایه از زمین) لایه اوزون قرار دارد که پرتوهای فرابنفش را از خورشید جذب کرده و آن‌ها را بازتاب می‌دهد. تولید اوزون در گرما سریع‌تر و در سرما کندتر انجام می‌شود.
به همین دلیل، لایه اوزون در قطب شمال و جنوب، جایی که دما بسیار پایین است، نازک‌تر بوده و پوشش آن در ماه‌های سردتر زمستان، در نازک‌ترین حد خود قرار می‌گیرد. درنتیجه با وجود اینکه در فصل زمستان گرمای خورشید را روی پوست‌تان احساس نمی‌کنید، به میزان بیشتری در معرض پرتوهای فرابنفش قرار دارید.
۴) حتی نورهای داخل خانه هم برای پوست زیان‌بار هستند
مطالعات جدید نشان داده‌اند که حتی زمانی که در منزل هستید و قصد بیرون رفتن ندارید، لامپ‌ها و نوری که از شیشه‌ها وارد خانه می‌شود، می‌تواند به پوست شما آسیب بزنند. استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب طیف گسترده، از پوست شما در برابر آسیب‌های ناشی از پرتوهای مضر موجود در منزل محافظت خواهد کرد.
۵) شرایط آب‌وهوایی در فصل زمستان باعث می‌شود ضدآفتاب از روی پوست پاک شود
تعریق پوست در روزهای گرم تابستان، شنا کردن یا گذراندن وقت در ساحل، باعث پاک شدن سریع‌تر ضدآفتاب از روی پوست می‌شود. بنابراین باید ضدآفتاب را به طور منظم، هر دو تا چهار ساعت یک بار، تمدید کنید. آنچه اغلب افراد به آن توجه ندارند این است که شرایط آب‌وهوایی خشن فصل زمستان نیز اثربخشی ضدآفتاب را به همان سرعت فصل تابستان کاهش می‌دهد.
۶) ضدآفتاب پوست شما را برای مدت طولانی‌تری جوان و سالم نگه می‌دارد
پرتوهای خورشید سرعت فرایند پیری پوست را افزایش و تولید کلاژن و الاستین که باعث حفظ جوانی پوست می‌شود را کاهش می‌دهند. محافظت از پوست در برابر پرتوهای خورشید و آبرسانی پوست خشک از فواید کرم ضد آفتاب است.
علاوه بر این، بسیاری از مطالعات صورت گرفته روی افرادی که از ضدآفتاب استفاده می‌کنند نشان می‌دهد که استفاده روزانه از ضدآفتاب می‌تواند سرعت فرایند پیری را کاهش داده و پوست را جوا‌ن‌تر نگه‌دارد.
۷) در فصل زمستان نیز، همچنان در معرض سرطان پوست ناشی از آسیب‌های خورشیدی قرار دارید
پیش از این تصور می‌شد پرتوهای UVB، که در فصل زمستان چندان قدرتمند نیستند، خطرناک‌تر از اشعه‌های UVA هستند و با انواع قابل توجهی از آسیب‌های پوستی مثل آفتاب سوختگی، لک‌های پیری و بسیاری از انواع سرطان‌های پوست در ارتباط هستند.
امروزه می‌دانیم که پرتوهای UVA، با وجود اینکه بلافاصله باعث آسیب به پوست (مانند آفتاب سوختگی) نمی‌شوند، اما با این حال خطرناک‌تر هستند.
پرتوهای UVA عمیق‌تر به پوست نفوذ می‌کنند و در واقع یکی از مرگ‌بارترین علل سرطان پوست، یعنی ملانوما هستند. پرتوهای UVA برخلاف پرتوهای UVB در تمام طول سال قدرتمند هستند.
۸) تأثیرات منفی مواجهه با خورشید به تدریج افزایش می‌یابد
تحقیقات جدید و مطالعات طولانی‌مدت، اطلاعات مهمی را درباره تجمعی بودن اثر منفی نور خوشید نشان می‌دهد. این موضوع بدان معناست که هرچه در طول زندگی پوست‌تان بیشتر در معرض پرتوهای UVA و UVB قرار بگیرد، احتمال ابتلا به سرطان کشنده پوست در شما بیشتر می‌شود.
مطالعات نشان داده‌اند مواجهه زیاد با نور خورشید در طول زندگی، مسبب بسیاری از موارد سرطان سلول‌های پایه‌ای و سنگفرشی است. متأسفانه هر دوی این موارد از انواع رایج سرطان پوست به حساب می‌آیند. استفاده از کرم ضدآفتاب یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از این بیماری‌ها است.
۹) در فصل زمستان به خورشید نزدیک‌تر هستیم
علم ثابت کرده است که اگر در نیم‌کره شمالی زندگی می‌کنید، طی ماه‌های زمستان به خورشید نزدیک‌تر هستید. این امر ممکن است کمی عجیب به نظر بیاید، اما حقیقت دارد. زمین در تیرماه دورترین و در دی‌ماه نزدیک‌ترین فاصله را با خورشید دارد.
شاید این سؤال پیش بیاید که چرا در زمستان هوا سرد می‌شود؟ کاهش دما بر اساس جهت حرکت زمین است. کره زمین دارای دو نیم‌کره (شمالی و جنوبی) است و کشور ما در نیم‌کره شمالی قرار دارد.
در زمستان، نیم‌کره شمالی در نزدیک‌ترین موقعیت نسبت به خورشید قرار دارد. همین موضوع باعث افزایش شدت پرتوهای UVA و UVB و در نتیجه تشدید تأثیر منفی آن‌ها روی پوست می‌شود.
۱۰) ضدآفتاب خود را قبل از منقضی شدن کامل استفاده کنید
اگرچه این موضوع نباید تنها دلیل شما برای استفاده از ضدآفتاب در فصل زمستان باشد، اما قطعاً اهمیت دارد. اثربخشی ضدآفتاب‌ها معمولاً بعد از ۱۲ ماه کاهش می‌یابد. بنابراین اگر می‌خواهید کرم ضدآفتاب خود را تا تابستان سال بعد نگه دارید، پوست‌تان به دلیل اثربخشی کمتر ضدآفتاب و در نتیجه حفاظت کمتر در برابر نور خورشید، راحت‌تر دچار آفتاب‌سوختگی می‌شود. با توجه به این نکته، نیمه باقیمانده ضدآفتاب‌تان را تا تابستان سال بعد نگه ندارید و آن را در طول زمستان استفاده کنید تا هم کرم ضدآفتاب خود را مصرف کرده باشید و هم از پوست‌تان در برابر پرتوهای مضر خورشید محفاظت کنید.
نکات ضروری و مهم درباره استفاده از کرم ضد آفتاب
همه افراد (به غیر از نوزادان زیر شش ماه) صرف‌‌نظر از سابقه پزشکی، جنسیت یا سن به ضدآفتاب نیاز دارند. پرتوهای فرانبفش خورشید می‌تواند باعث به وجود آمدن سرطان پوست شود.
به دنبال ضدآفتاب‌هایی با برچسب “طیف گسترده” باشید
ضدآفتاب طیف گسترده از پوست شما در برابر هر دو پرتو UVA و UVB محافظت می‌کند. اگر یک ضدآفتاب چنین مشخصاتی داشته باشد، حتماً روی برچسب آن عبارت “طیف گسترده” قید می‌شود.
برای محافظت حداکثری از پوست در برابر نور خورشید، ضدآفتابی بخرید که روی بطری آن عبارت “طیف گسترده” یا “broad spectrum”قید شده باشد.
از ضدآفتاب‌های با حداقل SPF 30 استفاده کنید
SPF مخفف Sun Protection Factor و به معنای فاکتور حفاظتی در برابر خورشید است. عدد SPF نشانگر توانایی ضدآفتاب در مهار پرتوهای خورشیدی است.
ضدآفتابی که دارای SPF 30 است، ۹۷ درصد پرتوهای مضر خورشید را مهار کرده و میزان SPF بالاتر، پرتوهای فرانبفش بیشتری را مهار می‌کند. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که هیچ ضدآفتابی به طور کامل از پوست شما محافظت نمی‌کند.
به دنبال ضدآفتابی با حداقل SPF 30 باشید. اما این نکته را هم فراموش نکنید که استفاده از کرم‌های ضدآفتاب با SPF 40 یا 50، کمی بیشتر از پوست شما محافظت می‌کنند. به عنوان مثال SPF 50، حدود 98 درصد پرتوهای مضر خورشید را مهار کرده و برای پوست‌های حساس مناسب‌تر است.
به اندازه کافی ضدآفتاب بزنید
بیشتر افراد از ضدآفتاب به اندازه کافی استفاده نمی‌کنند. همه قسمت‌های بدن که در معرض نور خورشید هستند باید با کرم ضدآفتاب محافظت شوند. میزان ضدآفتاب مورد نیاز تنها برای صورت به اندازه یه سکه با قطر دو سانتی‌متر است.
درصورت نیاز، ضدآفتاب‌تان را تمدید کنید
ضدآفتاب فقط به مدت دو ساعت روی پوست باقی می‌ماند و SPF بالاتر، به معنای عدم نیاز به تمدید آن نیست. ضدآفتاب خود را هر دو ساعت یکبار تمدید کنید. همچنین، درصورت تعریق یا شنا کردن نیاز به استفاده مجدد از این محصول دارید.
برای محافظت از پوست‌تان تنها به ضدآفتاب بسنده نکنید
مصرف ضدآفتاب به‌تنهایی نمی‌تواند به طور کامل از آفتاب سوختگی، تاول و سرطان پوست جلوگیری کند. شما می‌توانید با استفاده از موارد زیر از پوست خود بیشتر محافظت کنید:
- بالم لب حاوی SPF 30 یا بالاتر
- کلاه ساحلی لبه‌دار با بافت متراکم
- عینک آفتابی با قاب بزرگ که اطراف چشم‌ها را تا حد امکان می‌پوشاند و شیشه‌های محافظ در برابر پرتوهای فرابنفش دارد
- لباس‌هایی با بافت متراکم، تیره‌رنگ و آستین‌بلند یا لباس‌های مخصوص محافظت از پوست در برابر خورشید
در نهایت تلاش کنید تا حد امکان بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که تابش خورشید در شدیدترین حالت خود است، از آن دوری کرده و در سایه بمانید.
به یاد داشته باشید، هیچ ضدآفتابی به طور کامل از پوست شما در برابر پرتوهای مضر خورشید محافظت نمی‌کند. اما به کارگیری این اقدامات پیشگیرانه و استفاده صحیح و تمدید به موقع ضدآفتاب، تا حد زیادی باعث پیشگیری از سرطان پوست و آفتاب سوختگی می‌شود.
تجربه شما
شما چه تجربه‌ای از استفاده از کرم ضدآفتاب در روزهای سرد سال و تاثیرات آن روی پوست‌تان دارید؟ با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع
https://magazine.medlineplus.gov/article/sunscreen-in-the-winter
https://www.icecreamderm.com/about-us/blog/2018/november/why-is-sunscreen-so-important
https://www.usdermatologypartners.com/blog/10-reasons-why-you-should-wear-sunscreen-in-the-winter
