علل شایع و راه های درمان درد عضلات

درد عضلات تقریبا درد شایعی است که اغلب بخاطر فعالیت های سنگین ورزشی، کاری و یا موارد دیگر ایجاد می شود و در بسیاری موارد رفع آن به سادگی امکان پذیر است. اما در مواردی لازم است با مراجعه به پزشک دوره ی درمانی لازم را انجام دهید تا ضمن جلوگیری از افزایش آن، شرایط لازم را برای بهبودی خود فراهم کنید. بیایید با شناخت این نوع دردها و روش های درمانی شان، تصمیمات آگاهانه تری در جهت رفع آنها بگیریم.

شایع‌ترین علت دردهای عضلانی چیست؟

دردهای عضلانی یا “میالژی” بسیار شایع هستند. تقریباً اکثر افراد، در برخی از مواقع احساس درد در عضلات خود را تجربه می کنند. از آنجا که تقریباً در تمام قسمت های بدن شما بافت عضلانی وجود دارد، این نوع درد را می توان، عملاً در هر جایی از بدن احساس کرد.

اغلب افرادی که به درد عضلانی دچار می شوند می توانند به راحتی علت آن را متوجه شوند. چرا که بیشتر موارد میالژی، ناشی از فعالیت بدنی، استرس و کشیدگی بیش از حد می باشد. برخی از دلایل شایع ان عبارتند از:

• کشیدگی عضلانی در یک یا چند قسمت از بدن
• استفاده بیش از حد از عضله در حین فعالیت بدنی
• صدمه به ماهیچه هنگام فعالیت یا ورزش

چه بیماری هایی باعث درد عضلانی می شوند؟

همۀ دردهای عضلانی مربوط به استرس، کشیدگی و فعالیت بدنی نیستند. برخی از بیماری های مسبب میالژی عبارتند از:

• فیبرومیالژیا
• عفونت ها مانند آنفولانزا، فلج اطفال یا عفونت های باکتریایی
• اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس، پُلی‌میوزیت‌ و درماتومیوزیت
• استفاده از برخی مواد و یا داروهای خاص مانند استاتین ها (مثل آتورواستاتین)، مهارکننده های ACE (مثل کاپتوپریل) و کوکائین
• مشکلات تیروئیدی مانند پرکاری یا کم کاری تیروئید
• هیپوکالمی (کاهش سطح پتاسیم)

چه زمانی برای درد عضلات به پزشک مراجعه کنیم؟

دردهای عضلانی همیشه بی خطر نیستند و در بعضی موارد درمان های خانگی برای حل کردن مشکل اصلی کافی نیست. میالژی می تواند نشانۀ یک بیماری جدی در بدن باشد.
در صورت مشاهدۀ موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:

• اگر بعد از گذشت چند روز، درمان خانگی در تسکین درد بی نتیجه بود
• اگر درد شدید عضلانی بدون دلیلِ مشخص بروز کرد
• اگر درد عضلانی همراه با راش و بثورات جلدی رخ داد
• اگر درد عضلانی بعد از نیش کنه اتفاق افتاد
• اگر میالژی با قرمزی یا تورم همراه بود
• اگر دردی، فوراً بعد از تغییر در داروهای مصرفی ایجاد شد
• اگر درد با افزایش درجه حرارت بدن یا تب همراه بود

موارد زیر می تواند نشانۀ اورژانس پزشکی باشد. در صورت مشاهدۀ هر یک از موارد زیر به همراه درد عضلات، فوراً به بیمارستان مراجعه کنید:

• شروع ناگهانی احتباس آب یا کاهش حجم ادرار
• اختلال در بلع
• استفراغ یا تب
• مشکل در نفس کشیدن
• سفتی در ناحیه گردن
• عضلاتی که ضعیف شده اند
• ناتوانی در حرکت ناحیۀ آسیب دیدۀ بدن

برای پیشگیری از درد گرفتن عضلات این نکات را رعایت کنید

در حالیکه جلوگیری از تمام دردهای عضلانی امری غیرممکن است اما شما می توانید از بعضی دردها به ویژه کشیدگی و گرفتگی عضلات و همچنین سندرم کمپارتمان مزمن (chronic compartment syndrome برای دونده ها) پیشگیری کنید.

• قبل از انجام فعالیت های بدنی و بعد از تمرین، حرکات کششی انجام دهید
• گرم کردن بدن قبل از ورزش و سردکردن بدن بعد از ورزش را فراموش نکنید
• در روزهایی که فعالیت بدنی بالایی دارید حتماً آب فراوان بنوشید
• برای تقویت عضلات خود به صورت منظم و مداوم ورزش کنید
• به صورت مداوم پشت میز نشستن باعث وارد شدن فشار به عضلات می شود، به همین دلیل مرتب از جای خود بلند شده و بدن خود را بکشید.
• به جای دویدن برروی سطح سفت و بتنی، برروی سطوح نرم مانند چمن یا مسیرهای مخصوص پیاده روی بدوید.
• به سراغ ورزش هایی مانند شنا و دوچرخه سواری که فشار کمتری به عضلات می آورند، بروید.

افرادی که زیاد پشت میز می نشینند باید هر یک ساعت از جای خود بلند شده و حرکات کششی انجام دهند. ضعف عضلانی ممکن است به دلیل هر چیزی غیر از کوفتگی و فعالیت های بدنی باشد. در چنین مواردی برای درمان درد در عضلات به پزشک مراجعه کرده و برای انتخاب بهترین راه درمانی با او مشورت کنید. اولویت اول، درمان بیماری زمینه ای خواهد بود.

راه های درمان درد عضلانی

زمانی که دردهای عضلانی به دلیل کشیدگی یا کوفتگی و استفادۀ بیش از حد از ماهیچه باشند، برای درمان می توان از راهکار RICE استفاده کرد:

قانون RICE

• REST (استراحت): تا حد امکان به عضله یا عضلات آسیب دیده استراحت دهید تا التهاب حاد آن ها فروکش کند.
• ICE (یخ): بعد از ورزش یا استفاده از عضله هر چهار تا شش ساعت یکبار به مدت 15 دقیقه از کمپرس یخ بر روی عضله دردناک استفاده کنید.
• COMPRESSION (تحت فشار گذاشتن): برای کاهش درد، عضلۀ دردناک را با استفاده از باند کشی ببندید.
• ELEVATION( بالا بردن): در صورت امکان عضلۀ آسیب دیده را بالاتر از سطح قلب خود نگه دارید.

داروها

در کنار راهکار های تسکین درد ماهیچه ها، پزشک ممکن است داروهای مختلفی را برای درمان مشکل اصلی تجویز کند:

1) داروهای ضد التهابِ غیر استروئیدی (NSAIDs)

داروهای ضد التهابِ غیر استروئیدی مثل ناپروکسن یا ایبوپروفن برای درمان برخی از دردهای عضلانی، مانند آسیب ها یا کشیدگی های عضلانی و سندرم درد میوفاسیال (که با تحریک نقاط خاصی از بدن بنام نقاط ماشه ای، درد در عضله ی مربوطه و گاهی محلی نامربوط ایجاد می شود) توصیه می شوند.

2) شل کننده های عضلانی

شل کننده های عضلانی مانند متوکاربامول و تیزانیدین ممکن است برای کاهش درد آسیب های حاد عضلانی استفاده شوند.

3) داروهای ضد افسردگی

گاهی اوقات ضد افسردگی های سه حلقه ای مانند آمی تریپتیلین برای درمان سندرم درد میوفاسیال ، فیبرومیالژیا یا سندرم خستگی مزمن تجویز می شوند.
همچنین دسته ی دیگر داروهای ضد افسردگی مانند “دولوکستین” که باعث مهار باز جذب سروتونین و نوراپی‌نفرین می شود، برای درمان سندرم درد میوفاسیال و فیبرومیالژیا مورد استفاده قرار می گیرد، به خصوص اگر قادر به تحمل درد نباشید یا مصرف داروی ضد افسردگی سه حلقه ای برای تان فایده ای نداشته باشد.

4) کورتیکواستروئید

کورتیکواستروئیدها (که کورتون نیز نامیده می شوند) برای درمان بسیاری از بیماری های التهابی مانند پلی میالژی روماتیکا یا آرتریت گیجگاهی(بیماری التهابی شریان های بزرگ که باعث درد و گرفتگی در عضلات به خصوص ناحیه شانه می شود) و بیماری های التهابی عضله استفاده می شوند.
به خاطر داشته باشید که مصرف طولانی مدت کورتون ها مانند پردنیزولون عوارض جانبی خطرناکی دارند.

5) داروهای جایگزین کورتون ها

در بیماری های التهابی ممکن است پزشک داروی جایگزین کورتون (مانند متوترکسات برای آرتریت روماتوئید) را در اوایل دورۀ درمان، به منظور کاهش استفاده از پردنیزولون و کمک به کنترل بیماری در دراز مدت تجویز کند.

6) ویتامین D

برای درمان نرمی استخوان بزرگسالان باید بیماری اصلی که مسبب آن است را درمان کرد، برای مثال رفع کمبود ویتامین D با تجویز مکمل های آن امکان پذیر است.

7) آنتی بیوتیک/ ضد ویروس / ضد قارچ/ ضد انگل

اگر مبتلا به پیومیوزیت هستید، در صورت امکان باید عفونت را تخلیه کنید. مصرف آنتی بیوتیک ها نیز ضروری هستند. همچنین در بیماری دردهای عضلانی سیستمیک که ناشی از عفونت هستند، باید علت اصلی (خواه باکتری ، ویروس ، قارچ یا انگل) شناسایی و درمان شود.

محصولات ضد درد غیر دارویی

طبق بررسی های انجام شده، یکی از دلایل ترجیح محصولات ضد درد به داروهای خوراکی و موضعی، نداشتن عوارض جانبی یا عوارض خیلی کم آنهاست. این درصورتی است که این محصولات برای درمان انواع درد اثر بخشی مناسبی دارند.

منتول عصاره گیاهانی نظیر نعناع فلفلی و پونه است که با قدرت خنک کنندگی بالا در تسکین سریع دردهای عصبی و التهابی همراه با عصاره ضد درد و ضد کبودی آرنیکا ترکیب بی نظیری را به وجود می آورند که با اثر سینرژیک بر انواع درد موثر است.

ژل خنک کننده گیاهی منتونیکا لافارر با دارا بودن منتول و عصاره ارنیکا برای تسکین آسیب های ورزشی، کشیدگی عضلات و تاندون ها، ضرب دیدگی و کوفتگی، رگ به رگ شدن، کمر درد، پیچ خوردگی و التهاب مفاصل و سایر انواع درد عضلات طراحی شده است.

مایعات و دیالیز

آب رسانی کافی و جایگزین کردن الکترولیت های از دست رفته با تزریق وریدی مایعات، برای درمان رابدومیولیز بسیار حیاتی ست. در موارد حادتر، اگر عملکرد کلیه دچار اختلال شده باشد ممکن است نیاز به دیالیز کوتاه مدت باشید.

درمان های مکمل و جایگزین

درمان های مکمل و جایگزین معمولاً برای کاهش علائم فیبرومیالژیا و سندرم خستگی مزمن استفاده می شوند. برخی از این روش های درمانی که این سایت پیشنهاد می‌دهد، عبارتند از:

• ورزش تای چی
• ماساژ
• مراقبه و مدیتِیشِن

دیگر روش های درمانی جایگزین، تزریق در نقاط ماشه ای است که گاهی اوقات برای درمان سندرم درد میوفاسیال استفاده می شود.

ورزش درمانی

ماساژ و نوعی تکنیک درمانی به نام اسپری- کشش که باعث رها شدن نقاط ماشه ای می شود معمولاً برای درمان سندرم درد میوفاسیال استفاده می شود. ورزش درمانی (به خصوص برنامه ای که مختص به محدودیت های جسمی منحصر به فرد باشد) برای درمان فیبرومیالژیا و سندرم خستگی مزمن توصیه می شود.

عمل جراحی

به جز در بعضی مشکلات خاص، برای درمان دردهای عضلانی معمولاً عمل جراحی لازم نیست. برای مثال پیومیوزیت نیاز به جراحی تخلیه آبسه و سندرم کمپارتمان حاد نیاز به جراحی فاشیوتومی دارد. در جراحی فاشیوتوم، با پاره کردن پردۀ فاشیا که عضلات، عروق و اعصاب را در برگرفته، فشار وارده، کم تر می شود.

سخن پایانی

درد عضلات یک نشانۀ پیچیده است و بسته به تشخیص علت آن، ممکن است به یک برنامۀ درمانی چند جانبه نیاز داشته باشد. اما خبر خوب این است که اکثر ا دردهای عضلانی قابل درمان یا کنترل هستند. با این حال، اگر درد عضلانی شما شدید، مداوم و رو به وخامت بود، حتماً به پزشک مراجعه کنید.

تجربه شما

تجربه شما از دردهای عضلانی چیست؟ چه شیوه هایی را برای درمان آنها به کار گرفته اید و نتایج حاصل از آنها چه بوده؟ نظرات تان را با ما در میان بگذارید.