سلولیت یک پدیده طبیعی و رایج است و مشکلی خطرساز محسوب نمی‌شود. اما بسیاری از افراد به دنبال راه‌هایی برای کاهش آن هستند، زیرا که می‌تواند روی عزت نفس اثر بگذارد. به همین دلیل، این سؤال مطرح می‌شود که چگونه می‌توان سلولیت را کاهش داد یا از بین برد. در ادامه، ما به بررسی علل ایجاد سلولیت و روش‌های درمان یا کاهش آن می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید تا بیشتر درباره این موضوع بدانید.
سلولیت چیست؟
سلولیت یکی از مشکلات پوستی بسیار شایع و بی‌خطر است که باعث ایجاد بافت توده‌ای و ناهموار روی پوست ران‌ها، باسن و شکم می‌شود. این وضعیت در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد که علت آن تفاوت‌های هورمونی، ساختار بافت همبند و نحوه توزیع چربی در بدن است.
سلولیت پا
در زنان، ران‌ها یکی از اصلی‌ترین نواحی تجمع چربی هستند و همین امر باعث می‌شود که سلولیت در این نواحی بیشتر نمایان شود.
علت بروز سلولیت چیست؟
علت دقیق بروز سلولیت مشخص نیست، اما عوامل مختلفی مانند ساختار پوست، هورمون‌ها، ژنتیک و افزایش سن در ایجاد آن نقش دارند. اگرچه کنترل این عوامل دشوار است، آشنایی با تأثیر آن‌ها می‌تواند مفید باشد.
- ساختار پوست: سلولیت زمانی ایجاد می‌شود که رشته‌های فیبری زیر پوست به‌طور نامنظم سفت شوند، پوست را به پایین بکشند و چربی زیر آن به بالا فشار بیاورد. درنتیجه ظاهری فرورفته و چروکیده روی پوست ایجاد می‌شود.
- هورمون استروژن: این هورمون بر توزیع چربی در بدن تأثیر دارد و می‌تواند باعث ایجاد سلولیت شود. در دوران بارداری، شیردهی یا مصرف طولانی‌مدت قرص‌های ضدبارداری، به دلیل افزایش سطح استروژن، احتمال بروز سلولیت بیشتر می‌شود. با کاهش استروژن در یائسگی، وزن بدن افزایش می‌یابد، جریان خون ضعیف‌تر می‌شود و پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد که همه این عوامل احتمال بروز سلولیت را تشدید می‌کنند.
- سن: با گذشت زمان و افزایش سن میزان الاستین و کلاژن پوست کاهش می‌یابد. این روند باعث افزایش حجم چربی‌ها و ایجاد ناهماهنگی در لایه‌های چربی زیر پوست می‌شود و می‌تواند احتمال بروز سلولیت را افزایش دهد.
- ژنتیک: عوامل ژنتیکی می‌توانند با تأثیر بر توزیع چربی، ساختار پوست، متابولیسم و هورمون‌ها در ایجاد سلولیت نقش دارند. با این وجود، سبک زندگی سالم می‌تواند به کمتر دیده شدن سلولیت کمک کند.
چه عواملی سبب افزایش احتمال بروز سلولیت می‌شوند؟
عوامل مختلفی می‌توانند خطر بروز و تشدید سلولیت را افزایش دهند. بااین‌حال، بر خلاف علت‌های اصلی ایجاد سلولیت، بسیاری از این عوامل قابل‌کنترل هستند. مواردی که ممکن است سبب تشدید این عارضه شوند عبارتند از:
- کم‌آبی بدن
- تغییرات وزن
- سیگار کشیدن
- تغذیه نامناسب
- سلامت ضعیف پوست
- ضعف و عدم استحکام عضلانی
درمان‌های سلولیت
خوشبختانه، روش‌های متعددی برای کاهش ظاهر سلولیت و بهبود بافت پوست وجود دارد. در ادامه مؤثرترین راهکارهای درمانی بررسی شده‌‌اند.
1) لیزر درمانی
برای درمان سلولیت از دستگاه لیزر RF استفاده می‌شود که معمولاً همراه با ماساژ، لیپوساکشن یا نور درمانی به کار می‌رود. این روش با آب کردن چربی‌های زیر پوست، شل کردن بافت همبند، افزایش تولید کلاژن، سفت کردن پوست، بهبود گردش خون و کاهش احتباس مایعات به رفع سلولیت کمک می‌کند. نتایج حاصل از این درمان به طور معمول تا ۶ ماه ماندگار خواهد بود.
یکی از روش‌های تأییدشده توسط FDA برای درمان سلولیت، لیزر سلولاز است. در این روش، پزشک پس از تزریق محلولی بی‌حس‌کننده، لیزر را زیر پوست قرار می‌دهد. نتایج این درمان معمولاً حدود یک سال ماندگار است و تا ۷۵ درصد سلولیت را کاهش می‌دهد.
2) جراحی سابسیژن
یکی دیگر از روش‌های درمان سلولیت جراحی است که ممکن است توسط پزشک پیشنهاد شود. در این روش، نوارهای فیبری زیر پوست جدا شده و سطح پوست صاف‌تر می‌شود. روش دیگر، پیوند چربی برای بهبود ظاهر پوست است. از عوارض این روش‌ها می‌توان به درد و خون‌ریزی زیرپوستی اشاره کرد.
نکته: نتایج این تکنیک‌ها معمولاً ۲ تا ۳ سال ماندگار است.
3) تکنیک وکیوم
در این روش نوارهای سخت‌شده فیبری که باعث ایجاد سلولیت می‌شوند با استفاده از دستگاهی مجهز به تیغه‌های کوچک، برش داده می‌شوند. پس از آن، بافت زیرین به سمت بالا حرکت کرده و سطح پوست را صاف‌تر می‌کند.
به طور کلی، این روش می‌تواند راهکاری مؤثر برای کاهش سلولیت باشد. نتایج یک مطالعه کوچک نشان داد که بسیاری از افراد پس از انجام این درمان، تا سه سال کاهش چشمگیری در سلولیت داشته‌اند. البته هنوز برای نتیجه‌گیری قطعی زود است، اما احتمال دارد تأثیر آن حتی بیشتر هم دوام داشته باشد.
4) موج درمانی آکوستیک
در این روش ظاهر سلولیت با بهبود گردش خون، افزایش تولید کلاژن و تخلیه مایعات اضافی از بافت زیر پوست بهبود می‌یابد. برای دستیابی به نتایج قابل‌مشاهده، نیاز به انجام 6 جلسه درمانی به‌صورت هفتگی است.
5) کربوکسی‌تراپی
در روش کربوکسی‌تراپی پزشک گاز دی اکسید کربن (CO2) را به زیر پوست وارد می‌کند. از عوارض جانبی این روش می‌توان به درد در طول درمان و کبودی موقت اشاره کرد.
نکته: مطالعات اولیه نشان می‌دهد این روش در خانم‌ها بهتر جواب می‌دهد.
درمان خانگی سلولیت
درمان‌های خانگی می‌توانند به بهبود ظاهر سلولیت کمک کنند، هرچند که تأثیر آن‌ها ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.
6) برس خشک
در این روش از یک برس خشک و سفت برای ماساژ پوست استفاده می‌شود. ماساژ روی پوست خشک باعث افزایش گردش خون و پف کردن پوست به‌طور موقت می‌شود که می‌تواند ظاهر سلولیت را کاهش دهد. بااین‌حال، شواهد قطعی درباره تأثیر طولانی‌مدت این روش وجود ندارد و به نظر می‌رسد کمتر دیده شدن سلولیت موقتی باشد.
7) کاهش وزن
اضافه وزن می‌تواند سلولیت را بیشتر نشان دهد. در برخی از افراد با کاهش وزن و حفظ وزن سالم، سلولیت‌ها کاهش می‌یابند. با این حال، اگر در حین کاهش وزن پوست شل شود سلولیت‌ها خود را بیشتر نشان خواهند داد.
8) ورزش
اگر اضافه وزن دارید، مؤثرترین راه برای کاهش سلولیت، کاهش وزن است. مقدار غذای خود را کنترل کنید و تمرینات قدرتی و سرعتی انجام دهید. حداقل دو بار در هفته با وزنه ورزش کنید و روی پاها، باسن و پشت بدن تمرکز داشته باشید. ماهیچه‌های قوی و نمایان زیر یک لایه نازک چربی، باعث صاف‌تر و بدون چروک دیده شدن پوست می‌شوند.
9) مصرف مکمل‌ها و کرم‌ها
برخی مکمل‌ها و کرم‌ها می‌توانند روی بافت‌های چربی تأثیر بگذارند و به درمان سلولیت کمک کنند. ازجمله:
- کافئین با کاهش آب سلول‌ها باعث می‌شود سلولیت‌ها کمتر دیده شوند. مکمل‌ها یا کرم‌های حاوی کافئین باید به شکل روزانه مصرف شوند.
- رتینول با ضخیم‌تر کردن پوست می‌تواند ظاهر سلولیت را کاهش دهد، اما برای مشاهده تأثیر آن حداقل ۶ ماه زمان نیاز است.
10) عصاره هسته انگور
عصاره هسته انگور با افزایش جریان خون در بخش‌های مختلف بدن، می‌تواند ظاهر سلولیت را بهبود دهد.
11) استفاده از بادکش
در این روش کسی که بادکش را انجام می‌دهد فنجان‌هایی را روی قسمت‌هایی از بدن شما قرار می‌دهد و از طریق نیروی مکش پوست را به سمت بالا می‌کشد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که بادکش ممکن است به کاهش سلولیت کمک کند، اما شواهد علمی کافی برای تأیید اثر آن وجود ندارد.
از چه روش‌هایی باید برای درمان سلولیت خودداری کرد؟
- کرایولیپولیز: این روش ممکن است برای کاهش چربی‌های اضافی مؤثر باشد، اما نمی‌تواند به از بین بردن سلولیت کمک کند.
- مزوتراپی: تعداد اندکی از مطالعات نشان‌دهنده مؤثر بودن این تکنیک هستند. علاوه‌بر این مشاهده عوارضی نظیر تورم، قرمزی، عفونت و واکنش‌های آلژیک پس از انجام مزوتراپی رایج است.
چه مدت بعد از درمان سلولیت، نتایج قابل مشاهده هستند؟
به خاطر داشته باشید که بدن هر فرد متفاوت است، بنابراین نتیجه‌ای که می‌بینید به روش درمانی انتخاب‌شده توسط شما و پزشکتان بستگی دارد. برای مثال:
- درمان با امواج صوتی ممکن است حدود شش هفته طول بکشد و نتایج آن بین دو تا شش ماه ماندگار باشد.
- روش سابسیژن معمولاً پس از یک ماه از اولین جلسه اثر خود را نشان می‌دهد.
- کرم‌های رتینول به حداقل شش ماه استفاده مداوم نیاز دارند تا نتیجه قابل توجهی داشته باشند.
- اگر از طریق ورزش برای کاهش سلولیت اقدام کنید، ممکن است حداقل دو تا سه ماه زمان ببرد تا تأثیر آن را ببینید.
سخن پایانی
سلولیت یک مشکل رایج پوستی است که تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند ژنتیک، تغذیه و سبک زندگی ایجاد می‌شود. روش‌های متعددی مانند ورزش، رژیم غذایی مناسب، کرم‌های موضعی و درمان‌های تخصصی می‌توانند به کاهش ظاهر آن کمک کنند. با این حال، داشتن انتظارات واقع‌بینانه و رعایت مراقبت‌های مداوم برای دستیابی به بهترین نتیجه ضروری است.
نوبت شما
اگر پوست شما نیز دچار سلولیت شده است، از چه روشی برای درمان آن استفاده می‌کنید؟ به نظر شما سلولیت به درمان‌های سنتی بهتر جواب می‌دهد یا تکنیک‌های کلینیکی؟ اگر در این زمینه تجربه‌ای دارید، آن را با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
منابع
https://www.webmd.com/beauty/get-rid-of-cellulite
https://www.medicalnewstoday.com/articles/149465
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6232550
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17694-cellulite
https://www.verywellhealth.com/what-causes-cellulite-2710054
https://www.aad.org/public/cosmetic/fat-removal/cellulite-treatments-what-really-works
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/cellulite/symptoms-causes/syc-20354945
تیم نویسندگان
شهره اسمعیلی دانش‌آموخته رشته زیست‌شناسی سلولی-مولکولی گرایش میکروبیولوژی از دانشگاه تهران است. او پس از اخذ مدرک کارشناسی به کشور آلمان مهاجرت نموده و در رشته بیوشیمی در دانشگاه Ludwig Maximillian University of Munich (LMU) در مقطع کارشناسی ارشد به تحصیل پرداخت. وی به‌مدت سه سال سابقه کار در مؤسساتی همچون Helmholtz Diabetes Center (HDC) وBavarian NMR Center (BNMRZ) در مونیخ آلمان را دارد. در HDC او روی پروژه potential mechanisms of exercised-induced improvements on diabetic dyslipidemia کار می‌کرد. در BNMRZ او در گروه Biomolecular NMR spectroscopy و در پروژه تحقیقاتیinvestigation of biomolecular structure of the hepatitis B virus مشارکت نمود. نتیجه همکاری او با گروه Biomolecular NMR Spectroscopy انتشار مقاله‌ای تحت عنوان « Introducing adjuvant-loaded particulate hepatitis B core antigen as an alternative therapeutic hepatitis B vaccine component » در ژورنال JHEP reports در سال 2024 شد.
مقالات:
https://doi.org/10.1016/j.jhepr.2023.100997
