اصطلاح چشم کَبود، در واقع تعریفی کلی از کبودشدن پوست اطراف چشم است. معمولا این مشکل در اثر تجمع خون زیر پوست اطراف چشم به وجود می‌آید. علت کبودی در نقاط مختلف بدن متفاوت است؛ اما عموما کبودی زیر چشم، در اثر اصابت یک شی به صورت و یا سر ایجاد می‌شوند. البته بعد از جراحی‌های صورت نیز ممکن است دور چشم سیاه شود.
کبودی زیر چشم مشکلی حاد و جدی نیست. با این وجود، می‌تواند نشانه‌ای از یک آسیب شدید مثل شکستگی جمجمه باشد. بنابراین، در صورت وجود تغییر در دید و یا درد مداوم حتما به پزشک مراجعه کنید.
اگر کبودی چشم شما بر اثر یک آسیب دیدگی کوچک ایجاد شده، می‌توانید برای بهبود آن، از درمان‌های مختلف خانگی استفاده کنید. در این مقاله، درمان کبودی و نتایج حاصل از آن را بیشتر بررسی می‌کنیم.
درمان‌های خانگی برای کبودی زیر چشم
روش‌های خانگیِ بسیاری برای درمان سریع کبودی زیر چشم وجود دارد. در ادامه به برخی از بهترین روش‌های پیشنهاد شده اشاره می‌کنیم. اگر این روش‌ها به شما کمکی نکردند به دنبال راه حل‌های دارویی باشید.
1) کمپرس یخ درد و تورم را کم می‌کند
تا 24 الی 48 ساعت بعد از آسیب‌دیدگی می‌توانید از کمپرس یخ استفاده کنید. این امر جریان خون را در نواحی دور چشم کم می‌کند. در نتیجه، تجمع خون در ناحیه دچار آسیب، کاهش می‌یابد. کمپرس یخ، درد و تورم دور چشم را نیز کاهش می‌دهد.
برای استفاده ایمن و بی خطر از یخ نکات زیر را رعایت کنید:
- تکه‌های یخ را داخل کیسه پلاستیکی قرار دهید و یک حوله تمیز دور آن بپیچید. هرگز یخ را بصورت مستقیم روی پوست قرار ندهید.
- کمپرس یخ را به مدت 10 الی 20 دقیقه به آرامی روی قسمت آسیب دیده قرار داده و از گذاشتن یخ روی خود چشم خودداری کنید.
- این عمل را به مدت یک تا دو روز، چندین مرتبه در روز انجام دهید.
اگر به یخ دسترسی ندارید، از کمپرس یخ یا آیس پک استفاده کنید. از قرار دادن هر نوع مواد غذایی یخ زده مثل گوشت خام و یا سایر غذاها روی ناحیه کبودی خودداری کنید. حتی اگر این مواد کاملا منجمد باشند، ممکن است باکتری‌هایی را وارد چشم کنند که منجر به عفونت شود.
2) از کمپرس گرم استفاده کنید
بعد از چند روز، وقتی تورم چشم برطرف شد، از کمپرس گرم استفاده کنید. این کار به افزایش جریان خون و کاهش درد در نواحی اطراف چشم کمک می‌کند.
برای استفاده از کمپرس گرم، یک کاسه بزرگ و یک حوله کوچک نیاز دارید، سپس مراحل زیر را انجام دهید:
- حوله را تا زده و در کاسه قرار دهید.
- کاسه را از آب گرم پر کنید. دقت کنید آب در نقطه جوش نباشد.
- ابتدا حوله را فشار دهید و سپس به شکل مربع تا بزنید.
- کمپرس گرم را به مدت 20 دقیقه روی نواحی اطراف چشم نگه دارید.
3) ماساژ ملایم به درمان کبودی زیر چشم کمک می‌کند
بعد از برطرف شدن تورم، می‌توانید اطراف چشم را به آرامی ماساژ دهید. این روش نیز مانند کمپرس گرم، با افزایش جریان خون، منجر به درمان کبودی دور چشم می‌شود.
در صورت احساس درد در حین ماساژ یا وجود تورم، از این روش استفاده نکنید.
4) آرنیکا (Arnica) برای رفع کبودی استفاده می‌شود
آرنیکا یا “گل همیشه بهار کوهی” از گیاهی با نام علمی Arnica montana به دست می‌آید. این گیاه دارای خاصیت ضد التهابی است و درواقع به همین دلیل است که از این گیاه در ژل و کرم های رفع کبودی استفاده می شود.
در استفاده از آرنیکا در نزدیکی چشم احتیاط کنید و در نظر داشته باشید که هنوز مدارک کافی، برای اثباتِ موثر بودن آرنیکا در برطرف کردن کبودی دور چشم وجود ندارد. در واقع این موضوع، به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
اگرچه استفاده از آن برای پوست مشکلی ایجاد نمی‌کند اما می‌تواند در اثر تماس با چشم، آسیب‌های جدی به دنبال داشته باشد. بنابراین در زمان استفاده در اطراف چشم، نهایت دقت را به کار ببرید.
5) از گیاه هماور (کامفری) غفلت نکنید
گیاه هماور طبی (کامفری) با نام علمی Symphytum officinale شناخته شده و از جمله درمان‌های طبیعی به شمار می‌رود. معمولا از این ماده، در درمان آسیب‌هایی مثل کشیدگی عضلات، پیچ‌خوردگی و کبودی استفاده می‌شود.
در مورد تاثیر این ماده در درمان کبودی بدن ، (همانند آرنیکا) تحقیقات کافی صورت نگرفته است. اگر از هماور طبی برای رفع کبودی دور چشم استفاده می‌کنید، از دستورالعمل‌ها پیروی کنید و مراقب باشید که با چشم‌تان تماس پیدا نکند.
6) ویتامین سی (Vitamin C) بیشتری مصرف کنید
افراد زیادی معتقدند که ویتامین C می‌تواند کبودی دور چشم را درمان کند. اگرچه این موضوع به‌صورت کامل اثبات نشده اما می‌تواند به ایجاد کبودیِ ناشی از کمبود ویتامین C مرتبط باشد.
در واقع اثبات توانایی ویتامین C برای درمان کبودی زیر چشم ، به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
درمان دارویی برای کبودی زیر چشم
معمولاً پزشکان برای رفع این مشکل، درمان‌های خانگی مانند یخ و استامینوفن را پیشنهاد می‌کنند.
اگر پزشک به صدمه جدی‌تری مثل شکستگی استخوان‌های صورت مشکوک باشد، ادامه روند درمان را به یکی از متخصصین زیر ارجاع می‌دهد:
- جراح مغز و اعصاب: اگر به آسیب‌دیدگی مغز یا جمجمه مشکوک شده باشد.
- چشم پزشک: اگر به چشم آسیبی وارد شده باشد.
- متخصص گوش، حلق و بینی، جراح زیبایی یا سایر متخصصین: اگر صورت، دچار آسیب دیدگی یا بریدگی شدید باشد.
مدت زمان بهبود کبودی زیر چشم
به طور کلی درمان کبودی زیر چشم حدود 2 هفته طول می‌کشد. این زمان بسته به شرایط زیر ممکن است متغیر باشد.
- شدت آسیب‌دیدگی
- سن
- سلامت عمومی بدن
- نحوه مراقبت از کبودی چشم
چند نکته برای تسریع روند درمان کبودی زیر چشم
- سر خود را بالا نگاه دارید: زمانی که خواب نیستید، سر خود را بالا نگاه دارید؛ این کار جریان خون را به جای نواحی دور چشم، به قلب هدایت می‌کند.
- از فشار دادن ناحیه دچار کبودی خودداری کنید: در حین استفاده از کمپرس سرد یا گرم به کبودی زیر چشم فشار وارد نکنید و ماساژ ناحیه را خیلی آرام انجام دهید.
- استراحت کنید: از انجام ورزش و فعالیت‌هایی که آسیب دیدگی چشم را در معرض خطر قرار می‌دهند خودداری کنید.
- از مسکن‌های مناسبی مثل استامینوفن استفاده کنید: از خوردن ایبوپروفن و آسپیرین خودداری کنید. این داروها توانایی لخته شدن خون را کاهش می‌دهند و در نتیجه منجر به خونریزی و کبودی بیشتر می‌شوند.
مراحل بهبودی کبودی زیر چشم
در طول مراحل درمان، رنگ کبودی دور چشم مدام تغییر می‌کند. این بدین معناست که بدن شما در حال بازجذب خون در قسمت آسیب دیده است. مراحل درمان کبودی عبارت‌اند از:
- زمان آسیب دیدگی: اطراف چشم، به دلیل تجمع خون در زیر پوست، قرمز می‌شود.
- روز اول تا دوم: هموگلوبین خون تجزیه می‌شود و پوست به رنگ بنفش تیره در می‌آید. در این زمان تورم ناحیه بسیار زیاد است.
- روز دوم تا دهم: با پاکسازی خونِ قدیمی، رنگ کبودی آرام آرام به سبز (مایل به زرد) تغییر می‌کند و کم‌کم تورم ناحیه آسیب‌دیده بهبود می‌یابد.
- روز دهم تا چهاردهم: کبودی دور چشم، زرد کمرنگ و یا قهوه‌ای روشن می‌شود.
- بعد از روز چهاردهم: کبودی دور چشم کاملاً برطرف می‌شود.
در صورت مشاهده موارد زیر حتماً به پزشک مراجعه کنید
اگر کبودی دور چشم بعد از چهارده روز برطرف نشد به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت مشاهده موارد زیر، مراجعه به پزشک بدون اتلاف وقت الزامی است:
- تغییر رنگ و کبودی بیشتر
- افزایش تورم در ناحیه چشم
- درد یا قرمزی چشم
- عدم توانایی در حرکت دادن چشم
- اختلال در دید، از جمله تارشدن دید یا دوبینی
- بی‌حسی دندان یا گونه
- گیجی
- استفراغ
- خونریزی از گوش یا بینی
- سردرد دائمی
- درد شدید
ممکن است این موارد نشان دهنده وجود یک مشکل جدی‌تر باشند. بنابراین سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
کلام آخر
بر اساس این مقاله، کمپرس یخ بهترین درمان برای کبودی زیر چشم است. با از بین رفتن تورم می‌توانید از کمپرس گرم و ماساژ ملایم نیز استفاده کنید.
کبودی دور چشم باید بعد از دو هفته برطرف شود. اگر روش‌های خانگی بی‌فایده بودند یا در دید خود تغییراتی حس کردید، حتما به دنبال درمان‌های دارویی باشید.
تجربه شما
شما کدام روش را برای رفع کبودی زیر چشم امتحان کرده‌اید؟ آیا درمان‌های خانگی موثرتر از درمان‌های دارویی بوده‌اند؟ نظراتتان را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع:
aao.org/eye-health/diseases/black-eye-symptoms
mayoclinic.org/first-aid/first-aid-bruise/basics/art-20056663
hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/eye-injury-black-eye
