بالارفتن سن فرآیندی اجتنابناپذیر و در عین حال زیبا در طول زندگی انسان است. اما با تغییرات سبک زندگی، پیری ممکن است زودتر از آنچه انتظارش را داشتید، از راه برسد. نشانههای بالارفتن سن، ابتدا در اطراف چشمها بروز میکنند و چون چشمها اولین عضو چهره هستند که در ارتباطات انسانی مورد توجه قرار میگیرند، تغییرات ظاهری آنها میتواند برای بسیاری افراد ناخوشایند باشد. بنابراین توجه و مراقبت ویژه از پوست لطیف و حساس دور چشم اهمیت خاصی دارد. پس برای به تعویق انداختن فرآیند پیری، بهتر است علاوه بر رعایت موارد مربوط به سبک زندگی، از محصولات مراقبت از پوست مثل کرم و سرم دور چشم نیز استفاده کنید.
اما در میان آگهیهای رنگارنگ و بیشماری که شما را احاطه کردهاند، احتمالاً انتخاب بهترین محصول مراقبت از چشم سخت است. بهترین رویکرد این است که یاد بگیریم چگونه محصولی را که حقیقتاً مؤثر است، با توجه به ترکیبات و توانایی مواد مؤثره آن در رفع مشکلات دور چشم، تشخیص دهیم.
سرم دور چشم چیست؟
سرمها به طور کلی دستهای از محصولات مراقبت از پوست هستند که به منظور تأمین مقادیر بالایی از مواد مؤثره فعال خاص برای پوست طراحی شدهاند. سرمها به شکل ژل، مایع یا کرمی هستند و جذب سریعی دارند. میتوانند شفاف باشند یا نباشند و معمولاً نسبت به مرطوبکنندهها بافت سبکتری دارند. سرمها، چه سرم دور چشم و چه سرم صورت، با توجه به فرمول و ترکیبشان، غلظتهای متفاوتی دارند.
بنابراین، آنچه باعث میشود محصولی در دسته سرمها قرار بگیرد، حالت مایع یا شفافیت آن نیست، بلکه وجود مقدار بالایی از مواد فعال در فرمولاسیون آن است.
تفاوت سرم دور چشم و کرم دور چشم چیست؟
کرمهای دور چشم معمولاً غلظت بالاتری دارند و نسبت مواد مؤثره فعال آنها به ترکیبات غیرفعالشان کمتر است (با توجه به فرمولشان). کرمهای چشم به تشکیل حفاظی آبرسان کمک میکنند که خشکی را دور میکند؛ یعنی نقش اصلی آنها پیشگیری از خشکی ناحیه حساس اطراف چشم است.
البته وقتی مواد متفاوتی به ترکیب آنها اضافه میشود، فواید دیگری هم پیدا میکنند.
به طور کلی، سرمهای دور چشم مقدار بالایی مواد مؤثره فعال دارند. این ترکیبات معمولاً وزن مولکولی پایینی دارند. این ویژگی باعث میشود بهتر به سطح پوست نفوذ کنند. بنابراین مهم نیست این سرمها از کرمها سبکتر یا غلیظتر هستند؛ آنها در پیشگیری از مشکلات نواحی دور چشم یا درمان آنها مؤثرتر هستند.
چرا سرم دور چشم گرانتر است؟
همانطور که در بخشهای قبلی هم گفته شد، سرم یک محصول مراقبت از پوست باکیفیت است که مقدار بالایی مواد فعال دارد. به این خاطر که مواد مؤثره فعال گرانتر از مواد غلیظکننده هستند، سرمها از گرانترین محصولات مراقبت از پوست به شمار میروند. البته وقتی از یک سرم بهدرستی استفاده کنید، مدتزمان قابل توجهی طول میکشد تا تمام شود.
استفاده از سرم دور چشم برای چه کسانی مناسب است؟
شما باید مصرف شخصی خودتان، وضعیت پوستتان و مشکلی را که میخواهید رفع کنید درنظر بگیرید. سرمها بیشتر حاوی مواد ضد پیری، ضد تیرگی و ضد پف هستند اما بهتر است مواد اولیه سرم را درنظر بگیرید تا به نتیجه بهتری برسید.
اگر بالای ۲۵ سال سن دارید، بهتر است محصولات مراقبت از دور چشم را هم در روتین پوستی خود قرار دهید تا احتمال بروز خطوط ظریف، حلقههای تیره، پف و گودی ناخواسته در اطراف چشم را کاهش دهید.
با این حال، سرمها برای همه مناسب نیستند. بافت مایع یا ژلمانند سرم برای افرادی که مشکلات پوستی مزمن مانند اگزما یا رزاسه دارند، مناسب نیست. چون در این بیماریها سد محافظتی پوست تضعیف میشود، سرمها ممکن است خیلی سریع به پوست نفوذ کنند و موجب تحریک آن شوند.
فواید سرم دور چشم چیست؟
همانطور که گفته شد، هر محصول مراقبت از پوست، بسته به نوع و غلظت ترکیبات مؤثرش میتواند یک یا چند ویژگی محافظتی یا درمانی برای پوست داشته باشد. یک سرم دور چشم با فرمولاسیون تخصصی و دقیق میتواند مشکلات متفاوتی را در پوست لطیف و نازک دور چشم برطرف کند، کاهش دهد یا بروز این مشکلات را تا سنین بالاتری به تأخیر بیندازد. پف، تیرگی، افتادگی پلک، چروک پنجه کلاغی و چین و چروک اطراف چشم، عمدهترین مشکلات و علل نارضایتی افراد از وضعیت پوست دور چشم خود هستند.
محصولات دور چشم برای رفع یا کاهش هریک از این مشکلات میتوانند از مکانیسمهای متفاوتی استفاده کنند. برای مثال:
- افزایش گردش خون در ناحیه زیر چشم میتواند سبب کاهش تیرگی زیر چشم شود.
- انقباض مویرگهای زیر پوستی در ناحیه زیر چشم از شدت پف و برآمدگی پوست در این ناحیه میکاهد.
- آبرسانی و استفاده از مولکولهایی که توانایی نگهداری آب در لایههای عمقی پوست را دارند، میتواند چروکهای ظریف را بهبود بخشد و شادابی کلی این ناحیه را بهبود دهد.
- تحریک تولید کلاژن و الاستین، استحکام پوست لطیف دور چشم را افزایش میدهد و از این طریق علاوه بر کاستن از شدت چروکهای عمیق، اسکلت سلولهای پوست را تقویت میکند تا افتادگی پوست ایجاد نشود.
- افزایش غلظت ویتامینها در ناحیه دور چشم میتواند با کاهش درصد رادیکالهای آزاد، روند پیری پوست را کاهش داده و از پیری زودرس این ناحیه پیشگیری کند.
موارد گفتهشده جزو مؤثرترین و مفیدترین عملکردهای یک محصول مراقبت دور چشم تخصصی هستند. علاوه بر اینها، استفاده از سرم دور چشم، به دلیل جذب سریع و بافت سبک این محصول، نیاز کمتری به تماس انگشت با پوست ظریف این ناحیه دارد. این مسئله خود در پیشگیری از چروک دور چشم مؤثر است.
ترکیبات مؤثر سرم دور چشم
واضح است که محصولات مراقبت چشم مختلف با افزودن مواد فعال متفاوتی فرموله میشوند. در ادامه، تعدادی از مؤثرترین ترکیبهایی را معرفی میکنیم که از چین و چروکهای ظریف، حلقههای تیره و پف چشم پیشگیری کرده یا فرآیند بالارفتن سن را تا حد مطلوبی معکوس میکنند.
تعدادی از ترکیبات مفید و مؤثر که میتوانید روی برچسب محصولات مراقبت از چشمی که به شکل علمی فرموله شدهاند ببینید، عبارتند از:
کافئین
کافئین عملکرد دوگانهای در سرم دور چشم دارد و به کاهش پف و تیرگی اطراف چشم کمک میکند.
- ضد تیرگی: از کافئین به دلیل فعالیت بیولوژیکی بالا و توانایی نفوذ به سد محفاظتی پوست، به میزان بالایی در لوازم آرایشی استفاده میشود. این ماده به گردش خون مویرگی در پوست کمک میکند و در نتیجه، موجب کاهش رنگ تیره زیر چشم میشود. کافئین ویژگیهای آنتی اکسیدانی دارد. بنابراین، استفاده از آن احتمال بروز چین و چروکها را کاهش میدهد و از پوست در مقابل آسیب رادیکالهای آزاد محافظت میکند.
- ضد پف: کافئین خاصیت انقباض عروقی دارد و باعث میشود جریان خون در اطراف چشمها تحریک شود. در نتیجه، جریان خون در مویرگهای اطراف چشم بالا میرود و پوست اطراف چشمها جوانتر و شادابتر میشود. کافئین به دلیل انقباض مویرگهای بازشده میتواند پف را کاهش دهد و همین به کاهش تورم و پف اطراف چشم منجر میشود.
اپی گالوکاتچین گالاتیل گلوکوزید (EGCG)
بسیاری از مطالعات نشان میدهند اپی گالوکاتچین گالاتیل گلوکوزید یا به اختصار EGCG، کاتچین اصلی موجود در چای سبز، پتانسیل اثربخشی برای انواع مشکلات و بیماریهای انسانها را دارد. این ماده به عنوان آنتی اکسیدانی قدرتمند، از آسیبهای اکسیداتیو سلولهای سالم پیشگیری میکند. تحقیقات بیشماری نشان دادهاند از EGCG میتوان به عنوان ترکیب ضد التهاب یا محافظی در مقابل آسیب DNA استفاده کرد.
برخی از مطالعات نشان دادهاند EGCG میتواند ترشح و تولید ملانین (رنگدانه پوست) را در سلولهای ملانوما (نوعی سرطان پوست) کاهش دهد. در مجموع، نتایج نشان میدهند از این ماده میتوان به عنوان ماده آرایشی با تأثیرات مثبت بر آبرسانی پوست و حفظ رطوبت آن، کاهش بروز چروک، به دام انداختن رادیکالها و نیز کاهش تولید ملانین استفاده کرد. مطالعات نشان دادند EGCG میتواند تکثیر سلولی و بروز چین و چروک را کاهش دهد.
هیالورونیک اسید
هیالورونیک اسید (HA) یکی دیگر از مواد مؤثر در ترکیبات سرم دور چشم است. این ماده یک کربوهیدرات طبیعی و پلی ساکارید خطی است که در مایعات چشم و مفاصل وجود دارد. همچنین این ماده مولکول اصلی مؤثر در رطوبت پوست است. هیالورونیک اسید در پوست، تا ۱۰۰۰ برابر وزن خود، مولکولهای آب را در خود نگه میدارد.
توانایی هیالورونیک اسید پوستی در جذب مولکولهای آب باعث کشسانی و انعطافپذیری پوست میشود و بر یکپارچگی، حرکت و تکثیر سلولی تأثیر میگذارد. این شرایط به کاهش چین و چروک صورت و خطوط ظریف منجر میشود و قابلیت ارتجاعی پوست را افزایش میدهد. کاهش قابلیت ارتجاع و کشسانی پوست، از بارزترین نشانههای بالارفتن سن است.
از شکلهای مختلف هیالورونیک اسید برای مصارف آرایشی استفاده میشود. هیالورونیک اسید با اندازههای مولکولی متفاوتی وجود دارد. مولکولهای بزرگتر هیالورونیک اسید، علیرغم بهترینبودن در نگهداری آب و آبرسانی، نمیتوانند به داخل پوست نفوذ کنند. وقتی این نوع هیالورونیک اسید به شکل موضعی روی پوست زده میشود، این مولکولها روی پوست مینشینند و فقط سطح پوست را آبرسانی میکنند.
مولکولهای هیالورونیک اسید کوچکتر که آب کمتری را نسبت به مولکولهای بزرگتر جذب میکنند، میتوانند به عمق بیشتری از پوست نفوذ کنند (اگرچه فقط در اپیدرم، بالاترین لایه پوست). برای حداکثر آبرسانی سطح پوست به دنبال محصولی باشید که حاوی مولکولهای هیالورونیک اسید در اندازههای مختلف است.
تپرنون (Teprenone)
تپرنون یک پپتید ضد پیری بالقوه است که با آبرسانی و بهبود رطوبت پوست، ظاهر جوانتری به پوست میدهد. همچنین این ماده بافت پوست را بهبود میبخشد و خطوط نازک و چین و چروکهای دور چشم را کمتر میکند. این ماده در سطح سلولی فعالیت میکند تا مانع از پیری پوست شود. تپرنون درون سلولهای پوستی به صورت مستقیم کار میکند تا بازیابی ساختاری و عملکردی آنها را بهبود ببخشد. توانایی تپرنون در ترمیم پوست در سطح DNA باعث میشود نتایج حاصل از استفاده از محصولات حاوی این ماده بسیار ماندگارتر از نتایج حاصل از استفاده از کرمهای ضد چروک باشد.
پاپایا
پاپایا ارزشی فراتر از یک میوه دارد و منبعی از مواد مغذی همراه با فواید بسیار برای سلامتی است. بسیاری از فواید پاپایا را میتوان به خاطر مقادیر بالای ویتامینهای A، B و C آن دانست. آنزیمهای پروتئولیتیک (تجزیهکننده پروتئین)، مثل پاپائین و کیموپاپائین، بتاکاروتن، ویتامینها و مواد مؤثره گیاهی در پاپایا، خواص روشنکنندگی پوست دارند.
پاپایا سرشار از آنتی اکسیدانهایی مثل لیکوپن است که با نشانههای واضح و قابل مشاهده بالارفتن سن مبارزه میکند. این آنتی اکسیدانها به مبارزه با آسیب رادیکالهای آزاد میپردازند و به نرم و جوانماندن پوست کمک میکنند. پاپایا قابلیت ارتجاعی پوست را هم بهبود میبخشد. این فرآیند بروز چین و چروکها را کاهش میدهد.
عصاره سدر اطلسی
سدر اطلسی گونهای از درختان بومی کوهستان اطلس مراکش است. این اعتقاد وجود دارد که مقدار بالای قند و پلی فنول در عصاره این گیاه، برای درمان مشکلات زیر چشم مفید است. این عصاره، خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد. بنابراین، سلامتی پوست را بهبود میبخشد و قرمزی و خارش این ناحیه را درمان میکند.
عصاره پوست درخت سدر اطلسی، عامل انقباض رگها هم هست. یعنی جریان خون مویرگی را تحریک میکند و جریان خون را افزایش میدهد. این موضوع به کاهش رنگ آبی-قرمز زیر چشمها منجر میشود و کیسههای زیر چشم را جمع میکند.
گلیسرین
گلیسیرین که با نام گلیسرول نیز شناخته میشود، یک ترکیب طبیعی است که از روغنهای گیاهی یا چربیهای حیوانی به دست میآید. این ترکیب شفاف، بیرنگ، بیبو و به حالت مایعی غلیظ با طعم شیرین است.
گلیسیرین یک عامل مرطوبکننده است که آب را از سطوح عمیقتر پوست به لایه بیرونی آن میآورد. این ماده همچنین توانایی پوست در جذب رطوبت و آب را از محیط اطراف افزایش میدهد.
علاوه بر این، گلیسرین میتواند:
- لایه خارجی پوست را آبرسانی کند.
- عملکرد پوست به عنوان یک سد فیزیکی را بهبود بخشد.
- در برابر عوامل محرک پوست، از آن محافظت کند.
- فرآیند بهبود زخم را سرعت بخشد.
- خشکی پوست را تسکین دهد.
سخن پایانی
با اینکه بالارفتن سن مسئلهای طبیعی است، اما به تعویق انداختن فرآیند پیری میتواند احساس بهتری به شما بدهد. استفاده از سرم دور چشم باعث میشود این احساس خوشایند را تجربه کنید. از طرفی، چون این سرمها خواص ضد پف و ضد تیرگی دارند، با استفاده از آنها و بدون آرایش در طول روز، چهره شادابتری پیدا میکنید. پس اگر به زیبایی و سلامتی خود اهمیت میدهید، استفاده از سرم دور چشم را فراموش نکنید.
از تجربه خود درباره استفاده از سرم دور چشم بگویید
اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که به سلامتی پوست و زیبایی چهره خود اهمیت میدهند، ممکن است تاکنون از سرم دور چشم استفاده کرده باشید. اگر در این زمینه تجربهای دارید با ما به اشتراک بگذارید.
منابع
https://medlineplus.gov/caffeine.html
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34129742
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18384619
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21827739
https://www.researchgate.net/publication/272175669
https://www.webmd.com/beauty/what-is-pure-glycerin
https://japsonline.com/abstract.php?article_id=20&sts=2
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3583886
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9094448
https://iovs.arvojournals.org/article.aspx?articleid=2415625
https://www.healthline.com/health/papaya-benefits-for-skin
https://www.webmd.com/beauty/features/beauty-smarts-serums-jan13
https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1062/hyaluronic-acid
https://www.health.harvard.edu/blog/the-hype-on-hyaluronic-acid-2020012318653
https://drbaileyskincare.com/blogs/blog/the-benefits-of-caffeine-in-skin-care-products