اگر شپش موی سر را جدی نگیرید به سرعت برای شما دردسر ساز خواهد شد. خارش و تحریک پوست سر در کودک مبتلا به شپش مانع از استراحت و انجام کارهای روزمره در خانه یا مدرسه میشود. در ادامه هر آنچه که باید در مورد روشهای طبیعی از بین بردن شپش سر بدانید، آورده شده است. تقریباً تمام درمانهای خانگی به روش خاصی سبب خفگی شپشها میشود. اکثر افراد ترجیح میدهند به جای استفاده از مواد شیمیایی روی سر فرزند خود روشهای طبیعی را امتحان کنند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا 25 درمان خانگی شپش سر را با هم مرور کنیم.
1) درمان شپش سر با سرکه
سرکه تقطیری را به آرامی روی موهای کودک خود بمالید. بعد از مدتی موها را با آب بشویید. در این روش میتوانید از سرکه سیب نیز استفاده کنید. بهتر است پس از شستوشو هنگام شانه زدن موها از روغن نارگیل استفاده کنید، این کار به خارج شدن شپشهای مرده کمک میکند.
2) سیر
سیر دشمن شپش است؛ 8 تا 10 حبه سیر را له کرده و با آب لیمو مخلوط کنید تا به صورت خمیری یکدست شود، سپس آن را روی پوست سر بمالید و بعد از گذشت 30 دقیقه سرتان را با آب گرم بشویید. سیر میتواند باعث سوزش پوست شود، بهتر است از این روش برای کودکان استفاده نکنید.
3) وازلین
وازلین مانع حرکت شپش شده و به عنوان یک عامل بازدارنده عمل میکند؛ بنابراین وازلین میتواند اثر خفهکنندگی روی شپش داشته باشد.
شب قبل از خواب یک لایه ضخیم از وازلین را روی پوست سرتان بمالید و سپس آن را با کلاه پلاستیکی یا حوله حمام بپوشانید. صبح با کمک روغن بچه و شانه ضد شپش اقدام به بیرون آوردن شپشهای مرده و تخمهای آنها کنید.
4) سشوار
یک روش سریع و مطمئن برای خارج کردن شپش از سر، استفاده از سشوار است. جهت پیشگیری از انتقال شپش به افراد دیگر و وسایل داخل خانه، این کار را بیرون از منزل انجام دهید. از به کار بردن این روش برای کودکان نوپا خودداری کنید زیرا هوای گرم سشوار برای پوست سر آنها مضر است.
اگرچه باد سشوار باعث کشته شدن شپش نمیشود، اما استفاده از آن روی دور تند و داغ باعث از بین رفتن تعداد زیادی از تخمهای شپش میشود. در کنار سایر روشهای درمانی، سشوار داغ به ریشهکن کردن تخمهایی که در آستانه تبدیل شدن به شپش زنده هستند، کمک میکند. از سشوار میتوان به عنوان سلاحی کمکی برای از بین بردن شپش استفاده کرد.
5) آب پیاز
یک روش دیگر برای درمان خانگی شپش سر آب پیاز است. مقداری آب پیاز تهیه کنید و حدود 3 تا 4 ساعت آن را روی پوست سرتان بگذارید. رِشک و شپشهای مرده را با شانه ضد شپش بیرون آورده و موهایتان را با شامپو به صورت کامل بشویید. برای رسیدن به نتیجۀ بهتر، هر 4-3 روز این کار را تکرار کنید.
6) روغن نارگیل
مقدار زیادی روغن نارگیل را روی پوست سرتان بمالید. سپس با کلاه حمام روی سر را پوشانده و به مدت 2 ساعت صبر کنید؛ بعد از آن با کمک شانه ضد شپش، رِشکها و شپشهای مرده را بیرون بیاورید. موها را با شامپو و نرم کننده بشویید و بعد از خشک شدن موها، مجدداً این کار را تکرار کنید.
میتوانید هنگام شب قبل از خواب روغن نارگیل را روی سرتان بمالید، با استفاده از یک کلاه حمام آن را پوشانده و تا صبح صبر کنید. صبح روز بعد با کمک یک شانه ضد شپش اقدام به برداشتن شپشها کنید و سپس موهایتان را با شامپو بشویید. برای رسیدن به نتیجۀ بهتر، دوبار در هفته این کار را تکرار کنید.
7) سیب له شده
این روش ممکن است کثیفکاری زیادی داشته باشد اما بسیار موثر است. سیب له شده را روی پوست سر و موهایتان بمالید؛ چند ساعت صبر کنید و سپس سرتان را بشویید.
8) روغن چریش
چند قطره روغن چریش را به شامپوی کودکتان اضافه کرده و موهایش را با استفاده از آن بشویید. برای بیرون آوردن شپشهای مرده از یک شانه ضد شپش استفاده کنید. ترکیب شامپو و روغن چریش باید به طور مرتب استفاده شود تا باعث از بین رفتن کامل شپشها گردد.
9) بنزیل الکل
اگر کودکتان بیش از شش ماه سن دارد، برای از بین بردن شپشها، میتوانید از محلول بنزیل الکل برای درمان خانگی شپش سر استفاده کنید. این محلول را روی پوست سر بمالید و سپس آن را با آب بشویید. این کار را بعد از یک هفته تکرار کنید تا شپشهای باقیمانده که از رِشکهای باقیمانده روی سر بیرون آمدهاند از بین بروند. پس از شستوشو، از شانه ضد شپش برای خارج کردن شپشهای مرده استفاده کنید.
10) روغن اوکالیپتوس
اگر درمان شیمیایی برای از بین بردن شپشها موثر واقع نشود، میتوانید 15 تا 20 قطره روغن اکالیپتوس را به روغن زیتون اضافه کرده و آن را روی پوست سر کودکتان بمالید.
بهتر است این کار را هنگام شب انجام داده و به کمک کلاه حمام سر کودک را بپوشانید و در هنگام صبح به کمک شانۀ ضد شپش اقدام به بیرون آوردن شپشهای مرده کنید و سپس سرش را بشویید.
11) مخلوط نمک و سرکه
مخلوط نمک و سرکه میتواند برای از بین بردن شپشها موثر باشد. نمک خاصیت ضدعفونیکنندگی دارد و سرکه از چسبیدن رِشکها به تارهای مو جلوگیری میکند. ترکیب سرکه و نمک را روی موها و پوست سر اسپری کرده و کودکتان را از شر شپشها خلاص کنید. در پایان موهای کودک را بشویید.
12) جوش شیرین
جوش شیرین را با نسبت 1 به 3 به نرمکننده مو اضافه کنید، این کار باعث مسدود شدن مسیرهای تنفسی شپشها میشود. مخلوط را روی موها مالیده و سپس موهایتان را به چند قسمت تقسیم کرده و با یک شانه تمیز شپش ها و رِشک ها را بیرون بیاورید.
بعد از اتمام کار با یک شامپو ضد شپش موهایتان را بشویید. برای از بین بردن کامل شپشها به مدت چند روز این کار را تکرار کنید.
13) مایونز
سیزدهمین درمان خانگی شپش سر در این مقاله، استفاده از سس مایونز است. مایونز میتواند باعث خفگی و مرگ شپش ها شود. قبل از خواب، مایونز را به کل پوست سر کودکتان مالیده و با کمک کلاه حمام روی آن را بپوشانید. هنگام صبح موها را شامپو کرده و بعد از آبکشی به کمک شانه، شپش ها و رِشک ها را خارج کنید.
14) روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از بهترین درمانهای خانگی برای از بین بردن شپش سر کودکان است. روغن درخت چای را با آب مخلوط و روی پوست سر کودکتان اسپری کنید؛ در ادامه با کمک کلاه حمام یا حوله، سر کودک را بپوشانید. بعد از چند ساعت موها را به طور کامل آبکشی کنید.
برای رسیدن به نتیجه دلخواه این کار را دوبار در هفته انجام دهید. همچنین میتوانید روغن درخت چای را به شامپوی کودکتان اضافه کنید و یا این روغن را به روغن زیتون اضافه کرده و هنگام شانه زدن برای بیرون آوردن رشک ها از آن استفاده کنید.
15) شانه زدن موهای مرطوب
شانه زدن موهای مرطوب، یکی از روش های خانگی برای از بین بردن شپش سر است. موها را مرطوب کرده و به کمک یک شانه دندانه باریک آنها را شانه کنید. استفاده از نرم کننده نیز هنگام شانهکردن میتواند مفید باشد.
مو را به چند بخش تقسیم کرده و شانه زدن هر قسمت را تا جایی که دیگر شپشی پیدا نشود، ادامه دهید. هر سه تا چهار روز، در طی چند هفته این کار را تکرار کنید. این کار در کنار سایر روش های درمانی کمک میکند تا سریعتر از شر شپش ها خلاص شوید.
16) کندن تخم های ریز شپش
برای درمان خانگی شپش سر و رِشک ها میتوانید از ابزارهای مختلفی مانند شانههای ضد شپش یا حتی بردن انگشتان خود لای موها استفاده کنید. اگر چه با توجه به حجم موهای سر کودک، این روش میتواند وقت گیر باشد اما نسبت به استفاده از مواد شیمیایی روش بهتری است.
به هر حال این روش نسبت به سایر روشها سختتر بوده و ممکن است به اندازۀ آنها موثر واقع نشود؛ زیرا تا زمانی که حتی یک تخم شپش در موها وجود داشته باشد، نمیتوانید از شر آنها خلاص شوید.
17) نظافت منزل
در کنار درمان شپش سر و رِشک ها از مو و پوست سر، محل سکونت افراد مبتلا به شپش نیز باید به طور کامل تمیز شود. شپش ها میتوانند از سر بیرون پریده و به اسباب و اثاثیه منزل و اسباب بازیهای کودک منتقل شوند.
بنابراین باید نسبت به شستن بالش، ملحفه، حوله و کلاه و همینطور خشک کردن آنها در بالاترین دمای ممکن دقت و وسواس زیادی به خرج دهید. اسباب بازیهایی که قابل شستوشو نیستند را به مدت حداقل دو هفته در کیسههای پلاستیکی در بسته قرار دهید تا مطمئن شوید تمام شپش و رِشک ها مردهاند.
18) روغن بادیان رومی (انیسون)
روغن بادیان رومی میتواند روی شپش مو را پوشانده و باعث خفه شدن آن شود. طی تحقیقات صورت گرفته روغن بادیان رومی میتواند یکی از موثرترین روش های طبیعی برای از بین بردن شپش سر کودکان باشد.
اگرچه روش های دیگر درمان شپش نیز مفید هستند اما روغن بادیان رومی یکی از روش های درمان قطعی شپش است؛ چرا که احتمال بازگشت شپش ها بعد از به کار گرفتن سایر درمانهای گیاهی و گذشت چند ماه، میتواند همچنان وجود داشته باشد.
19) روغن زیتون
روغن زیتون نیز همانند روغن بادیان رومی از روش های درمان خانگی شپش سر است. این مواد طبیعی باعث خفگی شپش ها شده و از بازگشت آنها جلوگیری میکند. روغن زیتون نیز یکی از موثرترین روش ها برای از بین بردن شپش است. جهت بهره بردن از بالاترین میزان اثر بخشی، بهتر است روغن زیتون را به همراه روغن بادیان رومی استفاده کنید.
روغن زیتون را به میزان کافی روی پوست سر کودک بمالید؛ بعد از گذشت 15 تا 20 دقیقه به کمک شانه، شپشهای مرده را خارج کرده و سپس موهای او را شامپو بزنید تا روغن اضافه آن گرفته شود و سپس آن را آبکشی کنید.
این کار را چند بار تکرار کنید تا دیگر هیچ شپشی روی مو و پوست سر کودکتان مشاهده نشود. بعد از هر بار استفاده از این روش لباسهای کودک را با دقت بشویید.
20) غوطه ور کردن موها در آب
با فروبردن موها در وان حمام، میتوانید شپش ها را خفه کنید. البته این روش زیاد موثر نیست زیرا گزارش ها حاکی از آن است که شپشها میتوانند تا چندین ساعت بعد از فرورفتن در آب زنده بمانند و حتی آب کلرزدۀ استخر نیز نمیتواند باعث از بین رفتن شپش شود.
21) مایع ظرفشویی
مایع ظرفشویی باعث نابودی شپشها نمیشود اما به پاک کردن مواد چسبناکی مانند انواع روغن، مایونز و وازلین، که مادرها برای خفه کردن شپش به موهای کودک خود میمالند، کمک میکند. همچنین مایع ظرفشویی میتواند به تجزیۀ ماده چسب مانندی که باعث چسبیدن تخم شپش به ساقه موها شده، کمک کند. البته از طرفی باعث خشکی شدید پوست سر و مو میشود.
22) اسانسهای روغنی
همانند روغن نارگیل، میتوانید شپش ها را با استفاده از اسانسهای روغنی مثل روغن درخت چای، روغن اسطوخودوس، روغن میخک یا روغن برگ دارچین از بین ببرید. همچون روغن نارگیل، قبل از خواب، به میزان کافی یکی از این روغنها را روی مو مالیده و با یک کلاه حمام سر را بپوشانید؛ این کار را چند روز بعد نیز تکرار کنید.
بهتر است قبل از مصرف این روغنها روی مو به عنوان درمان خانگی شپش سر ، چند قطره از آن را پشت بازوی کودکتان آزمایش کنید، زیرا ممکن است برخی کودکان، به این نوع روغن ها واکنش آلرژیک نشان دهند.
برخی اسانسهای روغنی نیز مانند روغن نعناع فلفلی، روغن درخت چای یا روغن رزماری میتوانند تحریککننده و آزارنده پوست سر باشند، و حتماً نیاز است که با روغن نارگیل رقیق شوند (دو تا سه قطره از این روغنها در یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل).
در کل استفاده از روغن نعناع فلفلی حتی به صورت رقیق شده برای کودکان توصیه نمیشود.
23) نمک اپسوم (نمک حمام)
استفاده از مخلوط نمک اپسوم (منیزیم سولفات) با آب میتواند به خلاص شدن از شر شپش ها کمک کند.
مواظب باشید نمک با چشم کودک تماس پیدا نکند. توجه داشته باشید که نمک طعام تاثیر چندانی در درمان شپش موی سر ندارد و همچنین نمک دریا و نمک کوشر (نمک بدون ید که دارای دانههای درشتتری نسبت به نمک معمولی است) ممکن است به اندازه کافی در آب حل نشوند.
24) درمان شپش سر با رنگ مو
اگرچه رنگ مو میتواند در از بین بردن شپش موثر باشد، اما هیچ تاثیری در از بین رفتن رِشک ها ندارد. همچنین استفاده از رنگ مو برای کودکان به هیچ عنوان توصیه نمیشود؛ بنابراین به طور کلی راه حل خوبی برای درمان و رفع شپش نیست.
25) بنزوئیل پراکسید
به هیچ عنوان از این دارو برای کودکان یک ساله یا کمتر استفاده نکنید. برای استفاده از این روش ابتدا بنزوئیل پراکسید را به طور مستقیم روی پوست سر بمالید و سپس آن را با آب بشویید. هنگام شستوشو بهتر است از یک تشت استفاده کنید تا شپش های مرده داخل آن بریزند. این روش را تقریباً یک هفته بعد نیز تکرار کنید، تا شپش های باقی مانده نیز از بین بروند.
کلام پایانی
با بکارگیری این روشهای سادۀ خانگی، خواهید دید که چگونه موها و پوست سر کودکتان از هجوم شپش های مزاحم پاک خواهد شد. برای رسیدن به نتیجۀ دلخواه، این روشها را طبق بازههای زمانی گفتهشده انجام دهید. برخی از این روشها، مانند روش سیب له شده را میتوانید هر روز نیز تکرار کنید.
تجربه شما
شما برای درمان خانگی شپش سر چه روشهایی را پیشنهاد میکنید؟ تجربیاتتان را در این زمینه، با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع:
https://www.nccih.nih.gov/health/tea-tree-oil
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3480584
https://www.aad.org/public/diseases/a-z/head-lice-fails
https://www.tipsbulletin.com/home-remedies-for-head-lice
https://pediatrics.aappublications.org/content/135/5/e1355
https://parenting.firstcry.com/articles/15-home-remedies-for-head-lice-in-children