برای از بین بردن جوش صورت روشهای متفاوتی وجود دارد، اما بسیاری از افراد تمایلی به استفاده از ترکیبات شیمیایی، تکنیکهای کلینیکال و داروهای خوراکی ندارند. در چنین مواردی آگاهی از ترکیبات طبیعی موثر برای درمان خانگی جوش صورت بسیار مفید است.
بسیاری از درمانهای خانگی میتوانند به متعادل کردن سطح چربی پوست، کاهش التهاب، از بین بردن باکتریها، جلوگیری از بروز آکنه و درمان جوش صورت کمک کنند. این درمان ها شامل اسانسهای روغنی، گیاهان دارویی، مکملهای طبیعی و برخی تغییرات ساده در شیوه زندگی است. در این مطلب، با روشهای درمان خانگی جوش صورت و مواد طبیعی در دسترس برای از بین بردن جای جوش و روش استفاده از آنها آشنا میشوید. در ادامه با ما همراه باشید.
انواع جوش صورت
تا به حال کسی را دیدهاید که ادعا کند در عمرش حتی یک جوش هم روی پوست صورت یا دیگر بخشهای بدنش نزده است؟ چنین ادعایی بیشتر شبیه ادعای معجزه میماند. بیشتر مردم در طول زندگی، عارضه پوستی جوش صورت را تجربه میکنند. تقریباً همه افراد در سن نوجوانی به عارضه آکنه مبتلا میشوند. ابتلا به آکنه در بزرگسالان هم شایع است.
آکنه معمولاً روی پوست صورت پدیدار میشود، اما در بسیاری از موارد ممکن است قسمتهای دیگر بدنتان نیز به آکنه دچار شوند. شدت جوش میتواند از یک جوش قرمز التهابی کوچک تا آکنه شدید که منجر به اسکار (جای جوش) میشود، متغیر باشد.
به طور کلی، عارضه آکنه زمانی روی پوست شما ظاهر میشود که منافذ پوستتان بسته شوند و چربی طبیعی پوست، راهی برای خروج پیدا نکند. در واقع، تجمع چربی در زیر منافذ پوست باعث ایجاد برآمدگی و افزایش رشد و تکثیر باکتریهای مولد آکنه میشود.
به طور کلی انواع جوش صورت را میتوان به 4 دسته تقسیم کرد، برای آشنایی با این 4 نوع جوش، میتوانید مقاله انواع جوش صورت را بخوانید.
روشهای خانگی درمان جوش با مواد طبیعی
در ادامه با ترکیبات طبیعی و روش استفاده از آنها برای رفع جوش صورت آشنا میشوید.
1) روغن درخت چای
روغن درخت چای، یک ماده ضد قارچ، ضد باکتری و ضد التهاب طبیعی است؛ به این معنی که ممکن است پروپیونی باکتریوم آکنه (باکتری ایجاد کننده آکنه) را از بین ببرد. خواص ضد التهابی روغن درخت چای به صورتی است که میتواند تورم و قرمزی جوشها را نیز کاهش دهد.
شما میتوانید عصاره درخت چای را به صورت کرم، ژل یا اسانس روغنی، روی آکنههایتان بمالید. اگر از اسانس روغنی استفاده میکنید، حتماً ابتدا آن را در یک روغن حامل رقیق کنید. برای این کار دو قطره روغن درخت چای را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل خالص ترکیب کرده و روی جوش بزنید.
2) هاماملیس یا فندق افسونگر
فندق افسونگر، نارون کوهی یا هاماملیس، همگی نامهای یک گیاه پرفایده و یکی از بهترین داروهای شناخته شده برای از بین بردن جای جوش است. این گیاه یک قابض (استرینجنت) طبیعی است که التهاب و قرمزی را کنترل میکند. همچنین، سرعت رشد باکتریها روی پوست را کاهش میدهد.
1 قاشق غذاخوری پوست فندق افسونگر را به مدت 30 دقیقه در یک فنجان آب خیس کنید. سپس مخلوط را روی اجاق گاز بگذارید تا به جوش بیاید. پس از آن درب ظرف را ببندید، حرارت را کاهش دهید و بگذارید 10 دقیقه دیگر بجوشد.
سپس مخلوط را از روی حرارت برداشته و اجازه دهید به مدت 10 دقیقه بماند تا خنک شود. مایع را صاف کرده و در ظرف دربستهای نگهداری کنید. شما میتوانید از این ماده 1 تا 2 بار در روز (یا به صورت دلخواه) با استفاده از توپ پنبهای روی پوست تمیز، استفاده کنید.
اگر تهیه و یا استفاده سنتی از این گیاه برایتان سخت است، می توانید از ژل، دستمال مرطوب و سایر محصولاتی که حاوی هاماملیس هستند، استفاده کنید.
3) روغن جوجوبا
روغن جوجوبا، یک ماده طبیعی مومی است که از دانههای درختچه جوجوبا استخراج میشود. مواد مومی موجود در روغن جوجوبا به ترمیم پوست آسیبدیده کمک میکنند؛ به این معنی که این مواد میتوانند در تسریع بهبود زخمها (از جمله آکنه و آسیبهای ناشی از آن) نیز موثر باشند.
برخی از ترکیبات موجود در روغن جوجوبا ممکن است به کاهش التهاب پوست کمک کنند؛ به این معنی که آنها میتوانند قرمزی و تورم اطراف جوشها، جوشهای سر سفید و سایر ضایعات پوستی ملتهب را کاهش دهند.
اگر برایتان مقدور است، اسانس روغنی جوجوبا را با ژل، کرم یا ماسک صورت خاک رس مخلوط کرده و آن را روی آکنه بمالید. در غیر این صورت، چند قطره روغن جوجوبا را روی پنبه ریخته و به آرامی روی آکنهها مالش دهید.
4) روغن زیتون
خواص روغن زیتون بر هیچکس پوشیده نیست. این روغن نه تنها برای سلامت بدن مفید است، بلکه یک درمان خانگی جوش صورت هم به حساب میآید. از آنجایی که روغن زیتون دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد التهاب است، به درمان جوش کمک میکند.
زمانی که پوست مرطوب است جوش و جای آن، سریعتر از زمانی که پوست خشک است، بهبود پیدا میکند. روغن زیتون برای این موضوع عالی است، چراکه موجب آبرسانی پوست میشود. این روغن منافذ پوست را نمیبندد. البته، اگر به خوبی آن را پاک کنید.
2 قطره روغن زیتون را روی صورت خود بزنید. سپس، یک حوله گرم و مرطوب را به آرامی روی صورتتان قرار دهید تا منافذ پوست را باز کند و روغن وارد پوستتان شود. در پایان، صورت خود را با آب ولرم و یک پد خشک تمیز کنید. اگر هنوز روغنی روی پوست باقی مانده است، به آرامی جذب خواهد شد.
5) لیمو
لیمو، سفیدکنندهای طبیعی است که به کمرنگ شدن جای انواع زخم روی پوست شما کمک میکند. لیمو سلولهای مرده پوست را از بین میبرد، رشد سلولهای جدید را افزایش میدهد و خاصیت ارتجاعی پوست را بهبود میبخشد.
روشهای استفاده از لیمو به عنوان درمان خانگی جوش صورت
- با نوک انگشتان خود یا با پنبه، آب لیموی تازه را به طور مستقیم روی آکنه و جای جوش بمالید. حدود 10 دقیقه منتظر بمانید، سپس، صورت خود را با آب بشویید. این کار را یک یا دو بار در روز تکرار کنید.
- مقادیر مساوی آب لیمو و عسل را با هم مخلوط کنید. این مخلوط را با پنبه یا گوش پاککن روی جای جوش بمالید. حدود 10 تا 15 دقیقه صبر کنید. سپس، آن را با آب بشویید و به آرامی صورت خود را خشک کنید. روزی یک بار از این روش استفاده کنید.
- یک قاشق چایخوری آب لیمو را با یک قاشق چایخوری روغن ویتامین E مخلوط کنید. آن را قبل از خواب، روی جای جوشها بزنید. صبح روز بعد آن را بشویید. این کار را هر شب تکرار کنید.
نکته: بهتر است در استفاده از آبلیمو در ناحیه زیر چشم، محتاط باشید. پوست این ناحیه بسیار ظریف و آسیبپذیر است و ترکیبات اسیدی میتوانند به آن آسیب برسانند.
6) چای سبز
چای سبز، حاوی غلظت بالایی از گروهی از آنتی اکسیدانهای پلی فنول، به نام کاتشینها است. به همین دلیل یک درمان خانگی جوش صورت محسوب میشود. در منافذ پوستِ بیشتر افرادی که به آکنه مبتلا هستند، بیش از حد سبوم یا چربی طبیعی وجود داشته و آنتیاکسیدان کافی وجود ندارد.
آنتی اکسیدانها، به بدن کمک میکنند که مواد شیمیایی و مواد زائدی که ممکن است به سلولهای سالم آسیب برسانند را تجزیه کند. چای سبز به پاک کردن برخی از ضایعات و آلودگیهای جمع شده در جوشهای سر باز، کمک میکند.
این ماده حاوی ترکیباتی است که میتواند در موارد دیگری نیز موثر باشد. این موارد عبارتند از:
- کاهش تولید سبوم پوست
- کاهش جمعیت پروپیونی باکتریوم آکنه
- کاهش التهاب پوستی
شما میتوانید با نوشیدن چای سبز یا استفاده از عصاره آن روی پوست، از خواص این ماده بهرهمند شوید. هرچند محققان اظهار داشتهاند که شواهد علمی موجود درباره این ادعا، محدود است. با این حال، نتایج مطالعهای نشان میدهد که پس از 8 هفته استفاده از عصاره پلیفنولی چای سبز، 79 و 89 درصد کاهش در جوشهای سر سفید و جوشهای سر سیاه ایجاد شده است.
7) سیب زمینی
نشاسته زیاد، جای جوش و لکههای پوست را محو میکند. سیب زمینی سرشار از نشاسته است. برای از بین بردن جای جوشهای خود باید:
- سیب زمینی را رنده کنید. سپس، با کمک پارچه آب آن را بگیرید و تفالهها را جدا کنید. آب سیب زمینی را روی جای جوش های خود بمالید. بگذارید 20 دقیقه بماند. بعد آن را بشویید.
- یک برش ضخیم از سیب زمینی را به مدت یک دقیقه به آرامی روی پوست خود بمالید. بگذارید آب سیب زمینی 15 تا 20 دقیقه روی صورت شما بماند. بعد پوست خود را بشویید.
8) روغن نارگیل
حتماً از خواص روغن نارگیل برای سلامت و زیبایی پوست و مو شنیدهاید. خوشبختانه، تحقیقات علمی هم این نکته را تأیید میکنند. این روغن منبعی غنی از ویتامین E و اسیدهای چرب است و به همین دلیل میتواند جای جوش را از بین ببرد. استفاده از روغن نارگیل به حفظ سلامت پوست و درمان جوش نیز کمک میکند.
روشهای استفاده از روغن نارگیل به عنوان درمان خانگی جوش صورت
- روغن نارگیل را گرم کنید و روی جوشهای خود بمالید. به مدت 5 تا 10 دقیقه جای جوشها را با ملایمت ماساژ دهید. یک ساعت صبر کنید و بعد آن را با آب ولرم بشویید.
- دو قطره روغن اسطوخدوس را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید. آن را روی محل مورد نظر خود قرار دهید و یکی دو دقیقه ماساژ دهید. بگذارید 20 تا 30 دقیقه روی پوستتان بماند. بعد آن را با آب ولرم بشویید. تا چند هفته متوالی، روزی یک یا دو بار از این روش استفاده کنید.
چند روش دیگر برای از بین بردن جوش یا جای جوش
به غیر از ترکیباتی که تاکنون نام بردیم، برخی روشهای دیگر نیز برای از بین بردن جوش یا جای جوش، در دسترس هستند.
درمان جوش با آزلائیک اسید
آزلائیک اسید، مادهای طبیعی است که از دانههایی مانند گندم، جو و چاودار به دست میآید. این ماده دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است و در فرمولاسیون محصولات بدون نسخه برای درمان برخی مشکلات پوستی مثل انواعی از آکنه به کار میرود.
آزلائیک اسید منافذ پوستی را از باکتریهایی که باعث التهاب و ایجاد جوش میشوند، پاکسازی میکند و نیز با کاستن از شدت التهاب، در از بین بردن جوش مؤثر عمل میکند. این ماده همچنین با افزایش تولید سلولهای جدید، جای جوش را کمرنگتر میکند. به علاوه میتواند با پیشگیری از سنتز ملانین، از تغییر رنگ و تیرگی پوست جلوگیری کند.
درمان جوش صورت با یخ
برخی افراد به صورت سنتی برای کاهش التهاب، قرمزی و درد جوشهای چرکی و قرمز، از یخ استفاده میکنند. البته درمان جوش با یخ را نمیتوان یک روش علمی دانست، زیرا برطرفکننده کامل جوش نیست. بلکه همانطور که گفته شد با ایجاد سرما، و کاهش جریان خون در ناحیه مورد نظر، از شدت التهاب جوش میکاهد. طبیعتاً این روش برای جوشهای غیرالتهابی مانند جوشهای سرسفید یا سرسیاه بیاثر است.
یخ همچنین با کاهش جریان خون در ناحیه جوش، آن ناحیه را بیحس کرده و به طور موقتی درد آن را کاهش میدهد. البته استفاده از یخ روی پوست نکات مهمی دارد، از جمله دقت برای پیشگیری از سرمازدگی پوست یا ایجاد کهیر سرما. به این منظور، هیچگاه یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید.
لیزر درمانی
لیزر درمانی روشی برای رفع اسکار آکنه است که به روشهای مختلفی عمل میکند.
ابتدا گرمای لیزر قسمتی از خارجیترین لایه پوست شما را که در آن جای زخم ایجاد شده است، از بین میبرد. با جداشدن این لایه از جای جوش، پوست شما صافتر به نظر میرسد و ظاهر جای زخم کمتر به چشم میآید.
همانطور که بافت اسکار از هم جدا میشود، گرما و نور لیزر نیز سلولهای سالم پوست را تحریک میکند تا تکثیر شده و پوست سالمی ایجاد کند. میزان جریان خون نیز به دلیل گرمای لیزر در این ناحیه افزایش مییابد. با هدف قرار گرفتن رگهای خونی توسط پرتوی لیزر، التهاب و قرمزی کاهش مییابد.
برآیند تمام این اتفاقات باعث میشود برجستگی و قرمزی جای زخمها کمتر به نظر برسد و ظاهر آنها کوچکتر دیده شود.
لیزر درمانی برای رفع جوش و جای جوش تکنیکهای مختلفی دارد که بسته به نوع جوش و اسکار، نوع پوست و برخی عوامل دیگر، پزشک متخصص بهترین و مناسبترین روش را به شما پیشنهاد میدهد. البته هیچ تظمینی وجود ندارد تمام افراد نتیجه یکسان و مطلوبی از لیزر درمانی جای جوش بگیرند. نتیجه این روش هم مانند سایر روشها متغیر است.
تجربه شما از درمان خانگی جوش صورت
شما برای محافظت از پوستتان چه کارهایی انجام میدهید؟ آیا دچار آکنه میشوید؟ به غیر از مواردی که در این مطلب به آنها اشاره شد، مورد دیگری به عنوان درمان خانگی جوش صورت و یا جلوگیری از آن میشناسید؟ تجربیاتتان را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
منابع
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23235794
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3214789
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7020168
https://www.medicalnewstoday.com/articles/green-tea-for-acne
https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-tea-tree-oil/art-20364246