پوست ما، نقشی پررنگ در زیباییمان دارد و البته جوانی پوست از مسائلی است که دغدغه بسیاری از ما محسوب میشود. نقش چند ماده در این موضوع، انکار نشدنی است. نتایج بررسیهای انجامشده در این زمینه حاکی از آن است که ویتامینها، کاروتنوئیدها، توکوفرولها، فلاونوئیدها و انواع عصارههای گیاهی خواص آنتیاکسیدانی قوی دارند و به همین خاطر است که از آنها بهطور گستردهای در محصولات جوانسازی پوست استفاده میشود. این استفاده بهصورت موضعی و خوراکی بوده و هدف آن طولانیتر کردن مدتزمان جوانی و شادابی پوست است. در این مقاله قصد داریم به بررسی اثر ویتامینها بر پیری یا جوانی پوست بپردازیم.
آیا ویتامینها حقیقتاً در حفظ جوانی پوست موثرند؟
حفظ جوانی پوست، به ویژه پس از رسیدن به میانسالی، به دغدغه بسیاری از ما تبدیل میشود. در این سن، این پرسش برایمان پیش میآید که تغذیه چطور بر حفظ جوانی پوست تأثیر میگذارد؟
سالهاست که دانشمندان در حال تحقیق و بررسی در مورد این مسأله هستند. آنها اثرات مواد مختلفی را روی پوست و بهویژه پیری آن مطالعه کردهاند. برخی مواد از جمله ویتامینها، بهدلیل داشتن خاصیت آنتیاکسیدانی میتوانند تأثیرات مثبتی روی پوست داشته باشند.
مطالعه در مورد ویتامینها و مواد دیگر و اثر آنها بر جوانی پوست و البته روند پیری آن، به رفع دغدغههای مربوط به این زمینه کمک میکند.
تاثیر رژیم غذایی بر جوانی پوست
پرسش در مورد اثر احتمالی مواد غذایی بر پیری پوست و جلوگیری از آن، پرسشی قدیمی است که پزشکان و محققان سالها است در حال بررسی آن هستند و البته اقدامات مهمی را نیز جهت شفافسازی آن انجام دادهاند. امروز، به لطف این تحقیقات، ما میدانیم که مواد مغذی، بهخصوص ویتامینها، میتوانند اثر مهمی روی جوانی پوست داشته باشند.
البته این اثر محدود به ویتامینها نیست و موادی دیگر همچون انواع عصارههای گیاهی نیز دارای این خاصیت هستند.
جوانی پوست چگونه دستخوش تغییر میشود؟
زیبایی، برآمده از وضعیت درونی بدن ماست. ارتباط بین وضعیت پوست و تغذیه یا به عبارت دیگر، تأثیر تغذیه بر حفظ شادابی و جوانی پوست نهتنها موضوع مورد علاقه دانشمندان، بلکه موضوعی جذاب برای بسیاری از افراد در جوامع گوناگون است. پیری پوست از منظر بالینی و بیولوژیک، از دو فرآیند مستقل تشکیل شده است.
یکی از این فرآیندها همان پیری ذاتی پوست است که نشاندهنده سن تقویمی فرد بوده و پوست را همانطور تحت تأثیر قرار میدهد که روی همه اندامهای داخلی بدن تأثیر میگذارد.
فرآیند دوم، پیری پوست ناشی از عوامل بیرونی است. این فرآیند در نتیجه اثرات عوامل خارجی و فاکتورهای محیطی مانند قرارگرفتن طولانیمدت در معرض آفتاب و پرتوهای فرابنفش (UV)، سیگارکشیدن، زندگی در شهرهای آلوده، کمبود خواب و تغذیه نامناسب، بهتدریج رخ میدهد و سبب از بین رفتن شادابی و جوانی پوست میشود.
با پیری پوست چه باید کرد؟
طبیعتاً پیشگیری بهترین و مؤثرترین راه برای مقابله با اثرات پیری بیرونی پوست است. بهترین استراتژی پیشگیری در برابر اثرات مضر رادیکالهای آزاد، داشتن سبک زندگی سالم (محدودکردن میزان کالری دریافتی، مراقبت از بدن و انجامدادن فعالیتهای ورزشی)، داشتن استرس کم و رعایت رژیمهای غذایی متعادلی است که در آنها مواد غذایی غنی از آنتیاکسیدان وجود دارند.
همچنین استفاده از محصولات تخصصی جوان کننده پوست میتواند باعث به تاخیر انداختن روند پیری پوست شما شود.
کدام ترکیبات موجود در رژیم غذایی میتوانند به حفظ جوانی پوست ما کمک کنند؟
آنتیاکسیدانهایی که تحقیق و بررسیهای متعددی روی آنها انجام شده است، همگی میتوانند بر بهبود سلامت و زیبایی پوست تأثیر بگذارند. این آنتیاکسیدانها شامل کاروتنوئیدها، توکوفرولها و فلاونوئیدها، ویتامینها (A، C، D و E)، اسیدهای چرب ضروری امگا 3، برخی پروتئینها و لاکتوباسیلها میشوند. لاکتوباسیلها باکتریهای مفیدی هستند که به صورت طبیعی در دستگاه گوارش و دستگاه دفع ادرار انسان یافت میشوند و میتوان آنها را به صورت پروبیوتیک مصرف کرد.
با هم درباره پنج ویتامین بسیار مهم برای پوست بخوانیم.
۱) ویتامین C (ال-آسکوربیک اسید)
ویتامین C، محلول در آب، حساس به نور و مهمترین آنتیاکسیدان آبدوست است. ویتامین C بهطور طبیعی در بدن انسان ساخته نمیشود و بنابراین برای داشتن یک رژیم غذایی سالم، دریافت میزان کافی ویتامین C ضروری است.
منابع طبیعی غنی از ویتامین C
بسیاری از میوهها و سبزیجات تازه غنی از ویتامین C هستند. مانند:
- میوههای خانواده مرکبات
- انگور فرنگی سیاه (خارتوت)
- میوه گل رز (رز هیپ)
- گواوا (Guava)
- فلفل تند
- جعفری
ضرورت مصرف ویتامین C برای جوانی پوست
ویتامین سی را میتوان بهصورت خوراکی و موضعی برای بهرهگیری از فواید پوستی آن استفاده کرد.
کلاژن ساختاری مارپیچی دارد که ویتامین C عاملی کمکی برای تثبیت این ساختار است. همچنین، این ویتامین در ساخت کلسترول و جذب آهن نقش دارد و استفاده از سلنیوم در فرآیندهای سلولی را نیز آسان میکند. سلنیوم به بدن شما کمک میکند تا پروتئینهای خاصی به نام آنزیمهای آنتیاکسیدانی را بسازد. این آنزیمها در جلوگیری از بروز آسیب سلولی و پیری سلولها نقش دارند.
تاثیر کمبود ویتامین C روی پوست
اختلال در سنتز کلاژن، یکی از شایعترین تظاهرات پوستی است که با کمبود ویتامین C در افراد ایجاد میشود. بزرگشدن و زبرشدن (کراتوزیس) فولیکولهای مو، عمدتاً در ناحیهی بالای بازوها رخ میدهد و در برخی افراد به شکل موهای فرخورده، وز و زبر بروز میکند. این عارضه، از جمله علائم کمبود ویتامین C محسوب میشود. همچنین فولیکولهای مو در افراد مبتلا به این عارضه، با گذشت زمان دچار خونریزی میشوند.
علاوه بر این، کمبود ویتامین C به دلیل ایجاد بیماری اسکوربوت (Scurvy)، سبب بروز برخی مشکلات مانند شکنندگی و ضایعات پوستی به شکل نقاط قرمزرنگ (پتشی)، خونریزی لثه، کبود شدن آسان پوست و نیز طولانیترشدن روند بهبودی زخم میشود.
ویتامین C موضعی برای جوانی پوست
از اسید آسکوربیک برای مصرف موضعی در محصولات آرایشی و بهداشتی مختلفی مانند انواع سرم های ویتامین C استفاده میشود. برای مثال، این ویتامین در فرمولاسیون محصولات با خاصیت روشنکنندگی پوست، ضد پیری و ضد آفتاب کاربرد بسیاری دارد.
ایده مشترک محصولات محافظتکننده در برابر پرتوهای آسیبرسان خورشید این است که محصول تولیدی شامل ترکیبی از محافظت «غیر فعال» به کمک یک ماده فیلترکننده اشعه UV و محافظت «فعال» به کمک آنتیاکسیدانها باشد.
ویتامین C موضعی چگونه عمل میکند؟
محصولات نوتریکازمتیک (Nutricosmetics) (مواد غذایی و مکمل های تغذیهای که به صورت خوراکی جهت بهبود وضعیت پوست، مو و ناخن استفاده میشود) حاوی ال- آسکوربیک اسید، به عنوان از بین برنده رادیکالهای آزاد عمل کرده و ویتامین E اکسیدشده متصل به غشاء سلولی را ترمیم میکنند.
در همین راستا، یک مطالعه انسانی بلندمدت اثرات مصرف خوراکی ترکیب اسید آسکوربیک و دی-آلفا-توکوفرول (ویتامین E) را در آسیب خارجیترین لایه پوست در اثر اشعه UVB بررسی کرد. طبق نتایج بهدستآمده از این مطالعه، درمان انجامشده بهخوبی قابل تحمل بوده و میتوان از آن برای پیشگیری از عوارض خطرناک پرتوهای فرابنفش خورشید و ابتلا به سرطان پوست استفاده کرد.
مقاله دیگری در این زمینه، یک مداخله 8 هفتهای را شرح میدهد که در آن درمان آنتیاکسیدانی به صورت موضعی با مصرف سیستمیک (ورود ماده مورد نظر به گردش خون از طریق خوراکی یا تزریقی) آن مقایسه شده است. طبق نتایج این مطالعه، هر دو شیوه درمانی موضعی و سیستمیک اثرات محافظتکنندگی خوبی در برابر پرتوهای آسیبرسان خورشید که یکی از دشمنان اصلی جوانی پوست به شمار میرود، نشان دادند.
۲) ویتامین E (توکوفرولها)
خانواده ویتامین ای (E Complex) محلول در چربی بوده و شامل گروهی از 8 ترکیب به نام توکوفرول است. توکوفرول مانند ویتامین C یک آنتیاکسیدان قوی و غیر آنزیمی است که رادیکالهای آزاد اکسیژن (از مخربترین رادیکالهای آزاد) را پاکسازی میکند.
همافزایی ویتامین E و ویتامین C
ویتامین C و ویتامین E با یکدیگر همافزایی دارند. هنگامی که مولکولهای فعالشده با پرتو فرابنفش، اجزای سلولی را اکسید میکنند، یک واکنش زنجیرهای تخریبی در سلولها آغاز میشود. نتیجه همکاری ویتامینهای E و C از مهمترین عوامل دفاعی بدن در برابر این واکنشهای مخرب محسوب میشود.
مصرف خوراکی ترکیب ویتامینهای C و E همراه با سایر ترکیبات محافظتکننده در برابر نور خورشید، اثرات محافظتی را در مقایسه با روشهایی که در آنها از یک ترکیب استفاده میشود، به میزان چشمگیری افزایش میدهد.
منابع ویتامین E
خوراکیهای زیر از بهترین منابع ویتامین E هستند:
- سبزیجات
- روغن آفتابگردان
- روغن جوانه گندم
- دانهها
- ذرت
- سویا
- روغن گلرنگ
- برخی از انواع گوشت
مصرف محصولات طبیعی حاوی ویتامین E، به جلوگیری از تغییرات کلاژن و برخی واکنشهای تخریبی که باعث پیری سلولی و در نتیجه پیری پوست میشود، کمک میکند.
فواید ویتامین E موضعی برای جوانی پوست
یکی از روشهای استفاده از ویتامین E برای سلامت پوست، مصرف موضعی آن است. این کار باعث میشود قرمزی، آفتابسوختگی سلولهای پوستی، آسیبهای پوستی ناشی از تماس مزمن پوست با UVB و سرطان پوست ناشی از تابش نور (Photocarcinogenesis) کاهش یابد.
۳) کاروتنوئیدها (ویتامین A، بتاکاروتن، آستاگزانتین، رتینول)
کاروتنوئیدها مشتقات ویتامین A هستند. ازجمله کاروتنوئیدها میتوان به بتاکاروتن، آستاگزانتین، لیکوپن و رتینول اشاره کرد که همگی آنتیاکسیدانهای بسیار مؤثری بوده و طبق مطالعات انجام شده، خواص محافظتکننده در برابر نور نیز دارند.
میتوان گفت پوست انسان غنی از لیکوپن و بتاکاروتن است. این موضوع احتمالاً به خاطر عملکرد ویژه کاروتنوئیدهای هیدروکربنی در محافظت از پوست در برابر نور خورشید است.
بتاکاروتن، برجستهترین عضو خانواده کاروتنوئیدها، یک رنگ طبیعی است که در رژیم غذایی انسان یافت میشود. هیچ تفاوتی بین بتاکاروتن طبیعی و بتاکاروتن سنتتیک که در صنعت ساخته میشود وجود ندارد. علاوه بر این، بتاکاروتن میتواند مانند یک ازبینبرنده رادیکالهای لیپیدی عمل کند. بهنظر میرسد متابولیسم بتاکاروتن در طیف وسیعی از اندامها از جمله پوست شکل میگیرد و این مسئله نقش مهم این آنتیاکسیدان را در سلامت پوست نشان میدهد.
منابع طبیعی بتاکاروتن
میوهها و سبزیجات با رنگهای زرد و نارنجی و سبز، عموماً حاوی بتاکاروتن هستند، مانند:
- انبه
- هویج
- طالبی
- بروکلی
- اسفناج
- کدو تنبل
- میوه پاپایا
- گوجه فرنگی
- سیبزمینی شیرین
به طور کلی هرقدر میوه یا سبزی، پررنگتر باشد، میزان بتاکاروتن آن بیشتر است.
بتاکاروتن و خاصیت محافظتکنندگی پوست
بتاکاروتن یک عامل محافظتکننده در برابر پرتوهای مضر نور خورشید است که درون بدن تشکیل میشود و کارایی آن برای جلوگیری از ظهور قرمزی ناشی از پرتو فرابنفش در مطالعات مختلف نشان داده شده است.
مطالعه انسانی انجامشده در این زمینه نشان داد 12 هفته تجویز خوراکی بتاکاروتن میتواند باعث کاهش قرمزی ناشی از اشعه UV شود. اثرات مشابهی در داوطلبانی که رژیم غذایی غنی از لیکوپن دریافت کرده بودند نیز مشاهده شده است.
آستاگزانتین (Astaxanthin)
آستاگزانتین در ریزجلبکها، رزهیپ، مخمر، ماهی سالمون، قزلآلا، میگو، خرچنگ و سختپوستان یافت میشود. این ترکیب با اثر محافظتکنندگی قابلتوجهی که در برابر پرتوهای خورشیدی دارد، میتواند به حفظ جوانی پوست کمک کند.
لیکوپن (Lycopen)
لیکوپن یک کاروتن به رنگ قرمز روشن و رنگدانه کاروتنوئید است که در گوجهفرنگی و سایر میوهها و سبزیجات قرمزرنگ (بجز توت فرنگی و گیلاس) مانند هویج قرمز، هندوانه و میوه پاپایا یافت میشود. اگرچه لیکوپن از نظر شیمیایی یک کاروتن است، اما فعالیت و خواص ویتامین A را ندارد.
بتاکاروتن و لیکوپن معمولاً کاروتنوئیدهای غالب در خون و بافتهای انسان هستند و در حفظ سلامت پوست مؤثرند. اگرچه نمیتوان این ترکیبات را با کرمهای ضد آفتاب مقایسه کرد، اما شواهد نشان میدهند با افزایش دفاع در برابر آسیبهای ناشی از پرتو فرابنفش، از پوست در برابر آفتابسوختگی محافظت میکنند.
رتینول
اگرچه رتینول برای بدن انسان ضروری است، اما بدن خودش نمیتواند آن را بسازد. رتینول برای رشد، تمایز، بقا و بازسازی برخی بافتهای بدن ضروری است. دو گیرنده رتینوئید در پوست انسان وجود دارد که توسط رتینول و رتینوئیک اسید فعال میشوند و از این طریق روی سلولهای پوستی اثر میکنند.
منابع تامین رتینول مورد نیاز بدن
با استفاده از یک رژیم غذایی متعادل، میتوان رتینول مورد نیاز بدن را تامین کرد. رتینول در جگر، شیر، زرده تخم مرغ، پنیر و ماهیهای چرب یافت میشود. ویتامین A طبیعی و مصنوعی (رتینول) فعالیتهای بیولوژیکی مشابهی دارند. محصولات مختلف رتینول، هم برای مصارف آرایشی (موضعی) و هم مصارف دارویی (موضعی و سیستمیک) در بازار یافت میشوند.
فواید رتینول برای جوانی پوست
رتینول، پوست را لایهبرداری میکند، گردش سلولی پوست (تازه شدن لایههای سلولی) را افزایش داده و سنتز کلاژن را تحریک میکند. همچنین، در صورت استفاده موضعی، رتینول به راحتی از سطح پوست جذب میشود. مصرف موضعی رتینوئید از تجزیهشدن کلاژن در اثر تابش پرتو فرابنفش جلوگیری میکند.
اگرچه تاکنون نتایج مطالعات نشان نداده که مشتقات رتینال یا رتینول خوراکی به عنوان درمان ضد پیری موثر هستند، اما کارشناسان هنوز هم توصیه میکنند رتینول را از طریق مصرف میوهها و سبزیجات در رژیم غذایی دریافت کنید. اینکه این اثر هنوز تایید نشده، دلیل بر رد آن هم نیست. در هر حال مصرف میوهها و سبزیجات همیشه اثرات ضد پیری قابل توجهی دارد.
۴) ویتامین D
ویتامین D عملکردهای بسیار مهمی در بدن انسان دارد. مثلاً حضور این ویتامین برای ساخت بسیاری از هورمونها، ضروری است. بدن انسان میتواند خودش این ویتامین را از طریق قرارگرفتن در معرض نور خورشید بسازد.
پوست، محل اصلی برای ساخت ویتامین D3 به واسطه پرتو UV-B است. مقادیر کمی از ویتامین D2 و D3 از طریق رژیمی غذایی حاوی غذاهای با منشأ حیوانی (مانند ماهی چرب یا زرده تخممرغ) بهدست میآید. برخی از محصولات مانند شیر، غلات صبحانه و مارگارین را میتوان با ویتامین D غنی کرد.
سمیت ویتامین D
ویتامین D اضافه در چربی بدن ذخیره شده و دفع نمیشود، به همین دلیل میتواند اثرات سمی به همراه داشته باشد. این سمیت با علائمی مانند حالت تهوع، استفراغ، کماشتهایی، ضعف، کاهش وزن و یبوست ظاهر میشود. احتمال مسمومیت در اثر مصرف غذاهای حاوی مقادیر بالای ویتامین D بسیار بعید است، چون سمیت با ویتامین D معمولاً در اثر مصرف مکمل آن در مقادیر بیش از حد مجاز رخ میدهد.
اهمیت ویتامین D در بدن
پوست یکی از بافتهای کلیدی برای تأمین ویتامین D در بدن انسان است. این ویتامین برای طیف وسیعی از عملکردهای فیزیولوژیکی مستقل بدن اهمیت دارد.
ویتامین دی علاوه بر نقشی که در حفظ شرایط پایدار درونسلولی مربوط به کلسیم و سلامت و یکپارچگی استخوان دارد، برای بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله پاسخ ایمنی، واکنش التهابی و تنظیم رشد و تمایز در بافتهای سالم و سرطانی مانند سینه، ریه و روده بزرگ ضروری است.
همچنین، ویتامین D از سلولهای پوست در برابر مرگ سلولی ناشی از اشعههای UV و آپوپتوز (مرگ برنامهریزیشده سلولی) محافظت میکند. به علاوه، این ویتامین نقش مهمی در پیشگیری از ابتلای فرد به عفونتهای فرصتطلب دارد.
بسیاری از مطالعاتی که در زمینه مصرف خوراکی ویتامین D انجام شدهاند نیز مدعی هستند که اثرات پیشگیرانه این ویتامین در برابر سرطان پوست با اثرات ضد پیری آن مرتبط است.
عوارض کمبود ویتامین دی بر سلامتی و جوانی پوست
با بالا رفتن سن، ظرفیت پوست برای تولید ویتامین D3 کم میشود و در نتیجه، اثرات محافظتی این ویتامین کاهش مییابد.
عوامل متعددی در کاهش میزان ظرفیت ویتامینسازی پوست نقش دارند که ازجمله آنها میتوان به عوامل رفتاری مانند قرار نگرفتن در معرض نور خورشید یا سوءتغذیه اشاره کرد. این عوامل تا حدودی می توانند با اصلاحات رفتاری تغییر کنند.
غلظت پیشساز ویتامین D3 در پوست از 20 سالگی تا 80 سالگی تقریباً به میزان 50 درصد کاهش مییابد. بنابراین، مصرف مکملهای ویتامین D و کلسیم در جمعیت سالمند جامعه اهمیت زیادی دارد.
مقادیر توصیهشده برای مصرف ویتامین D
در سال 2010، بورد غذا و تغذیه ایالات متحده توصیه جدیدی برای مصرف روزانه توصیهشده در رژیم غذایی (RDA) و حداکثر مقدار مجاز قابل تحمل بدن (ULs) برای دریافت ویتامین D در افراد سالم منتشر کرد.
جدول زیر، مقدار مجاز رژیمی ویتامین D توصیهشده را نشان میدهد که برای حفظ سلامت استخوانها و متابولیسم طبیعی کلسیم در افراد سالم نیاز است.
گروههای در معرض خطر کمبود ویتامین دی
آکادمی درماتولوژی آمریکا (AAD) و انجمن سرطان کانادا برای افرادی که به خاطر کمبود ویتامین دی، عامل خطر شناختهشده دارند، مصرف دوزهای بالاتر ویتامینD، به میزان 1000 واحد (IU) در روز برای بزرگسالان را توصیه کردهاند.
ازجمله این افراد میتوان به کسانی اشاره کرد که پوست تیره دارند، سن آنها بالاست یا به نور حساس هستند. همچنین افرادی که به میزان کافی در معرض نور خورشید قرار نمیگیرند، افراد چاق (از نظر پزشکی) و کسانی که سوء جذب چربی دارند نیز در مقایسه با سایرین بیشتر در معرض خطر هستند.
نکته: از آنجا که مصرف طولانیمدت ویتامین D بالاتر از حد مجاز، خطر بروز عوارضی مانند سمیت ویتامین D را افزایش میدهد، حتی اگر جزو گروههای پرخطر کمبود ویتامین دی هستید، اقدام به مصرف خودسرانه مقادیر بیشتر از آنچه در جدول آمده نکنید. حتماً در این موارد از پزشک خود راهنمایی بخواهید.
۵) ویتامین F (اسیدهای چرب ضروری)
ویتامین اف، در واقع مجموعه دو اسید چرب ضروری (اسیدهای چرب غیر اشباع زنجیره بلند) است. اسید لینولنیک (امگا 3) و اسید لینولئیک (امگا 6) اجزای ویتامین F هستند. این چربیهای ضروری در بدن انسان تولید نمیشوند، بنابراین باید از طریق رژیم غذایی روزانه تأمین گردند. بنابراین مصرف منابع ویتامین F برای سلامتی و حفظ جوانی سلولی حائز اهمیت بالایی است.
اسیدهای چرب ضروری در منابع غذایی متعددی مانند ماهی، صدف، بذر کتان، شاهدانه، روغن سویا، روغن کانولا، دانه چیا، تخم کدوتنبل، دانه آفتابگردان، سبزیجات برگدار، گردو، دانه کنجد، آووکادو، ماهی سالمون و ماهی تون وجود دارند. این ترکیبات برای ساخت چربیهای بافتی ضروری هستند و نقش مهمی در تنظیم سطح کلسترول و بسیاری از واکنشهای حیاتی دیگر در بدن دارند.
ویتامین F و جوانی پوست
محققان طی مطالعهای در سال 2008، ارتباط بین روند پیری پوست و دریافت مواد مغذی را در 4025 خانم در طیف سنی 40 تا 74 سال بررسی کردند. روند پیری پوست با علائمی مانند ظهور چینوچروکها و خشکی و آتروفی پوست همراه است. مصرف بیشتر اسید لینولئیک (یکی از اجزای ویتامین F) احتمال خشکی و تحلیل رفتن پوست را کاهش میدهد. همچنین از آنجایی که ممکن است علائم پیری پوست در سنین جوانی بروز کند، کنترل میزان دریافتی امگا 3 و امگا 6 از سنین جوانی اهمیت زیادی دارد.
در مطالعه دیگری 13 بیمار مبتلا به ضایعات پوستی ایجاد شده در اثر نور خورشید، به مدت 3 ماه مکمل غذایی روغن ماهی غنی از اسیدهای چرب غیر اشباع امگا 3 را دریافت کردند. نتایج بهدستآمده از این بررسی نشان داد مصرف مکملهای غذایی روغن ماهی میزان التهاب پوست ناشی از پرتو فرابنفش را کاهش میدهد.
سخن پایانی
نهتنها پوست شما، بلکه تکتک اعضای بدنتان برای سالمماندن و عملکرد صحیح به مقادیر کافی ویتامینهای مختلف نیاز دارند. بنابراین، مصرف مرتب مقادیر کافی از انواع ویتامینها را برای داشتن زندگی سالم طولانی و لذتبردن از پوست زیبای خود فراموش نکنید. البته احتمال مسمومیت ویتامینها را نیز فراموش نکنید. هر چیز خوبی میتواند در اثر مصرف نادرست تبدیل به
نوبت شما
حالا که این مقاله را تا انتها خواندهاید بگویید وضعیت پوست شما چطور است؟ آیا از ویتامینها به طور جدی کمک میگیرید تا پوستتان را سالم و شاداب نگه دارید؟ اگر این کار را انجام میدهید برایمان از اثر ویتامینها و جوانی پوست خود بگویید.
Sources
https://cancer.ca/en
https://www.aad.org
https://medlineplus.gov
https://www.nationalacademies.org
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7561154
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8313238
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17921406
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15675947
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18494887
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20637178
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16465309
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21196703
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18505499
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1740676508000412